2-2-4- اسلوب… 15
2-3- ادبیات غنایی.. 16
2-4- سبکهای شعر پارسی.. 21
2-5-سبک آذربایجانی در شعر پارسی.. 24
2-6- موسیقی.. 30
2-6-1- انواع سازها و ابزار موسیقی.. 31
2-6-2- پردهها و آهنگها 32
2-6-3- واژگان و اصطلاحات موسیقی.. 34
2-7- موسیقی و ادبیات… 34
2-8- به کارگیری اسامی ابزار و اصطلاحا ت موسیقی در شعر پارسی.. 37
2-9- شناخت و معرفی ادوات موسیقی.. 38
2-9-1- سازهای زهی در دیوان خاقانی.. 39
2-9-2- سازهای بادی.. 45
2-9-3- سازهای ضربی یا کوبه ای.. 47
2-9-4- اصطلاحات و واژگان موسیقیایی.. 52
2-9-4-1- واژگان مربوط به ابزار موسیقی.. 52
2-9-4-2- اصطلاحات مربوط به مفاهیم موسیقیایی.. 53
فصل سوم: شرح احوال ، آثار و سبک شعری خاقانی.. 57
3-1- شرح احوال شاعر. 58
3-2- مذهب خاقانی.. 65
3-3- خصوصیات و سبک شعری خاقانی.. 68
3-4- آثار خاقانی.. 71
3-5- خاقانی پیشگام شعرای نامدر……………………………………………………………………… 80
3-6- پیشروان خاقانی در شعر پارسی.. 84
3-7- پیروان خاقانی در شعر پارسی.. 88
فصل چهارم؛ جلوه های کاربرد ابزار و اصطلاحات موسیقی در اشعار خاقانی.. 92
4-1- کاربردهای خاقانی از اسامی ابزار و اصطلاحات موسیقی در صور خیال. 93
4-2- کاربرد خاقانی از اسامی و اصطلاحات موسیقی در صناعات ادبی.. 107
4-3-کاربرد خاقانی از اسامی و اصطلاحات موسیقی در تلفیقی از صور خیال و صناعات ادبی.. 109
فصل پنجم؛ نتیجه گیری.. 124
نتیجه بررسی.. 125
پیشنهاد 127
جداول و نمودارها 128
1-1- نمودار کاربرد اصطلاحات موسیقی در قالب صور خیال. 128
1-2- نمودار کاربرد اسامی ساز و ابزار نوازندگی در قالب صور خیال. 128
1-3- نمودار کاربرد اسامی ساز و ابزار نوازندگی در صناعات ادبی. 130
1-4- نمودار کاربرد اصطلاحات موسیقی در صناعات ادبی 131
1-5- نمودار کاربرد اسامی ساز و ابزار نوازندگی بصورت تلفیقی.. 132
1-6- نمودار کاربرد اصطلاحات موسیقی بصورت تلفیقی.. 133
منابع و مأخذ 135
چکیده انگلیسی 139
چکیده:
موسیقی ترکیب اصوات به صورت گوش نواز است . قدمت موسیقی ایران با پیدایش نژاد آریایی گره خورده است کلمات دلنشین و آهنگین به تدریج صورت شعر و ترانه پیدا کرده و به ابداع نغمه و موسیقی منجر شده است. موسیقی و ادبیات به عنوان دو فصل جدا نشدنی از دیرباز مورد توجه خاص قرار گرفته اند با نگاهی به ادبیات کلاسیک ایران در می یابیم که شعرای بزرگ فارسی زبان موسیقی شناس هم بوده اندآن چنان که از ابزارآلات و اصطلاحات موسیقی در اشعارشان برای خلق تصاویر شعری خود بهره می گرفتند . در بررسی اصطلاحات موسیقی در شعر پارسی این اصطلاحات در سه بخش قابل تفکیک و بخش بندی است :1.سازهای موسیقی 2. پرده ها وآهنگ ها 3. اصطلاحات خاص موسیقی. خاقانی شروانی شاعر قرن ششم هجری قمری از جمله شاعرانی است که در اشعار خود از ابزارآلات و اصطلاحات موسیقی استفاده کرده است . موسیقی کلام و آهنگ خوش الفاظ در بسیاری از اشعار خاقانی به قدری است که التذاذ بدون دریافت معنی هم برای خواننده میسر است در این تحقیق میزان کاربرد خاقانی از ابزار آلات و اصطلاحات موسیقی در دیوان اشعارش و درک میزان آشنایی خاقانی با موسیقی و اصطلاحات و ابزارآلات و مهارت وی در بهره برداری از انواع امکانات برای آفرینش صور خیال و زیبایی آفریبنی بررسی شده است. نتیجه تحقیق نشان میدهد که خاقانی بیشتر از ابزار آلات موسیقی مثل چنگ ، دف ، بربط ، نای وارغنون و اصطلاحاتی مثل پرده و گوشه استفاده کرده است و بیشتر از ابزار موسیقی مثل چنگ و بربط بهره گرفته است وخاقانی با استفاده از استعاره و تشخیص بر ابزارآلات موسیقی جان بخشیده است.
یک مطلب دیگر :
واژه های کلیدی : موسیقی، خاقانی،اصطلاحات و ابزارآلات،صور خیال.
بارگاه رفیع سخن پارسی ساکنان گرانقدر و ارزشمندی به خود دیده که اکنون ستارگان و اختران درخشان پهنه آسمان ادب پارسی هستند. خاقانی در این میان اگر نگوییم که برترین به جرات میتوان گفت که یکی از برترین سخنسرایان پارسی است.
قرن ششم قرن تحولی در مرکز قدرت سیاسی ایران بود و امرای سلجوقی و پادشاهان مستقر در غرب کشور ایران با دربار های پرشکوه محافل پربار ادبی فراهم کردند که سخنسرایان بزرگی چون خاقانی و نظامی و مجیر بیلقانی و اثیرالدین اخسیکتی و … حاصل این حمایت ها شدند. موضوع تحقیق حاضر به بررسی اشعار خاقانی شروانی اختصاص دارد.
خاقانی به لحاظ داشتن فکر بلند ، وسعت تخیل ، قدرت تجسم ، چیرگی بر الفاظ ، نبوغ و قریحه ی سرشار و خداد، مناعت طبع ، بلندی همت ، مهارت خارق العاده در خلق ترکیبات بدیع و غریب و استعارات و کنایات عجیب و ذهن مضمون پرداز و معنی ساز ، شاعری بی نظیر و سترگ است.
آنچه کلام خاقانی را از دیگر شاعران و سخن سرایان پارسی متمایز ساخته پیچیدگی معانی و کلام وی است. خاقانی با بهره گیری از دانش گسترده خویش در ستاره شناسی، موسیقی، طب، جواهر شناسی و از همه مهمتر زبان پارسی دست به خلق اثری گشود که چون جواهری بر تارک زبان پارسی می درخشد.
تشبیهات و استعارات بسیار بدیع و زیبای خاقانی از سازها و ابزارآلات و نیز اصطلاحات موسیقی در اشعارش مشوق نگارنده گردید تا این پایان نامه را در جهت بررسی کاربرد اصطلاحات و اسامی سازها و ابزارالات موسیقی در دیوان اشعار خاقانی تدوین نمایم.
بر این مبنا تمامی اشعار دیوان اعم از قصیده، غزل، ترجیعات ،قطعات و رباعیات تمامی اصطلاحات مربوط به موسیقی و نام های ابزارآلات و سازها را استخراج و نحوه کاربرد آنها در شعر خاقانی بررسی گردید.
تدوین این پایان نامه در پنج فصل به شرح ذیل است فصل اول با عنوان کلیات تحقیق، فصل دوم مبانی نظری ، فصل سوم شرح احوال و آثار و مذهب و خصوصیات سبکی خاقانی، فصل چهارم درباره ابزار آلات و اصطلاحات موسیقی در دیوان اشعار خاقانی و درک میزان آفرینش صور خیال و زیبایی آفرینی بررسی شده است و فصل پنجم نتیجه گیری و پیشنهاد را تشکیل می دهد.
در این تحقیق حروف ( ق – غ – م ) در کنار اشعار بر گرفته از حروف اول قطعه – غزل و مثنوی می باشد.
مبنای بررسی نسخه دیوان خاقانی شروانی به تصحیح ضیاالدین سجادی چاپ دهم 1391، تهران انتشارات زوار است.
-2 بیان مسأله تحقیق
(( موسیقی علم تالیف نمودن، علم ادوار،علم نغمات است. علمی که بدان احوال نغمات است.علمی که بدان احوال نغمات و ازمنهی آن توان دانست. به عبارت دیگر موسیقی دو فن است.فن اول از او ملایمت نغمات معلوم شود و آن را فن الحان گویند و از فن دوم اوزان ازمنه معلوم گردد و آن را فن ایقاع خوانند.موسیقی ترکیب اصوات به صورت گوش نواز است)).(لغت نامه دهخدا).
موسیقی تلفیقی از کلمات و اصوات است. فرق شعر و نثر این است که شعر کلامی است موزون، مقفّا و مخیل، بنا براین دارای موسیقی نیز هست.
بسیاری از شعرا ابتدا موسیقیدان بودهاند و حتی ساز مینواختهاند، مانند رودکی سمرقندی ، منوچهری دامغانی، خاقانی شروانی و حافظ شیرازی.
استفاده از موسیقی توسط شعرا نه تنها در وزن شعر بوده بلکه هنگام خواندن هم موسیقی می نواختند مانند قصیدهی معروف (بوی جوی مولیان ) رودکی سمرقندی که بسیار تاثیرگذار بوده است. تاثیر دیگر احاطه شاعران به موسیقی بهره گیری از اصطلاحات این فن و هنر در مضامین شعری و گفتار این دسته از شعرا است. اسامی و اصطلاحاتی چون چنگ، بربط، رباب، نای، کاسه، ارغنون ، آزاد وار، آوا، ترانه، آواز، سرود، راست، باربد، جلاجل، تبیره و …..که در اشعار این شعرا جایگاهی ویزه دارد و در قالب ایهام و استعاره و تشبیه به فراوانی از آنها بهرهگیری شده است.
خاقانی از بـزرگ ترین شاعران و قصیـده پردازان زبان فارسی در قرن ششم هجری است.برخی نام او را “بدیل” و برخی” ابراهیم”نوشته اند. امام رافعی قزوینی (557-623 ق)، از معاصران او، در کتاب خود ازوی با نام« الافضل (= مخفّف افضل الدّین) بـدیل الحقایقی المعروف بالخاقانی» یاد کرده است. نام پـدرش علی و نام جـدّش، به اعتبار نام عمـویش،«کافی الـدّین عمر بن عثمان» (خاقانی شروانی، 1391: 217)، عثمان بوده است.
خاقانی در حـدود 520 ق (فروزانفر، 1369، 2: 337)در شـروان به دنیا آمد و در دارالادب شماخـی، کرسی شروان، پرورش یافت. پـدرش نجّار و مادرش، که در اصـل کنیزکی نسطـوری بوده، گویا پیشۀ طبّاخی یا بافنـدگی (خاقانی ، 1391 : 6-8) داشته اسـت. پـدرش، او را درکـودکی، ظاهراً به علـّت فقـر، به بـرادرش کافی الدّین سپرد و او سرپرستی برادر زاده را بر عهده گرفت. کافی الدّین پزشک و فیلسـوف و منجّمی تـوانا و ادیبی مبرّز بود. او را بایـد نخستیـن استاد خاقانی دانست.
برخی ابوالعلاء گنجـوی را نیز، به استناد ابیاتی از او، استاد و پـدرزن خاقانی دانسته اند (نک: سجّادی، «مقـدّمه» ص سیزده –چهارده). امّا ، رقابتهای موجـود در دربار و محیط ادبی شروان رابطۀ آنها را تیره کرد و آنها را به هجو گویی یکدیگر کشاند.
آوازۀ خاقانی در سالهای جـوانی او از مـرزهای شروان درگـذشت (خاقانی، 1391 : 181) و رفته رفته در خراسان و عراق شاعری زبان آور شناخته شدو در دربار شروان، علاوه بر شاعری، به دبیری نیز اشتغال یافت و از آن مایه عزّت برخوردار شد که شاه گاه او را بالای دست وزیر خود می نشانده است (همان، 1391: 184).خاقانی ، در میان شاعران به سنایی غزنوی ارادتی خاصّ داشت و خود را بدیل او می خواند و در سرودن قصاید عارفانه از شیوۀ سنایی پیروی می کرد:
2-3. انواع دیدگاهها در باب گردشگری 13
2-4. وضعیت گردشگری در ایران 14
2-4-1. گردشگری در سالهای پیش از انقلاب اسلامی 14
2-4-2. گردشگری بعد از انقلاب انقلاب اسلامی 15
2-4-3. گردشگری در برنامههای توسعه 16
2-4-3-1. برنامه اول توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی (72-1368) 17
2-4-3-2. برنامه دوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی (79-1374) 18
2-4-4. برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی (1383-1379) 19
2-4-5. برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی (1388-1384) 20
2-5. عوامل موثر بر جذب گردشگری 22
2-5-1. بازاریابی 22
2-5-2. تبلیغات 24
2-6. رویکردهای نظری گردشگری 24
2-6-1. رویکرد سیستمی 24
2-7. مدلهای گردشگری 27
2-8. دیدگاه سازمان جهانی گردشگری 29
2-8-1. دیدگاه لیپر 30
2-8-2. دیدگاه گان 31
2-8-3. دیدگاه بریونز، تجیدا و مورالس 33
2-8-4. دیدگاه کاسپار 34
2-8-5. دیدگاه هولدن 35
2-9. گردشگری و رسانه 36
2-9-1. انواع رسانه از بُعد گردشگری 37
2-9-2. رسانههای محرک گردشگری 38
2-9-2-1. کتابهای راهنما 39
2-9-2-2. رادیو 39
2-9-2-3. تلویزیون 40
2-10. فناوری اطلاعات و گردشگری 41
2-10-1. گردشگری الکترونیکی 43
2-11. پیشینه تحقیق 46
2-11-1. پیشینه داخلی 46
2-11-2. پیشینه خارجی 49
فصل سوم : روش تحقیق
3-1-مقدمه 52
3-2-روش و طرح تحقیق 52
3-2-1-تحقیق کاربردی 53
3-2-2-تحقیق توصیفی 53
3-3-روشهای جمعآوری اطلاعات 54
3-4-معرفی ابزار پژوهش 54
3-5-تعیین روایی و پایایی ابزارهای اندازهگیری پژوهش 56
3-5-1- بررسی روایی و پایایی ابزار اندازهگیری در اجرای اولیه 56
3-5-2-بررسی روایی ابزار اندازهگیری 58
3-6. جامعه و نمونه آماری 59
3-6-1. حجم نمونه 59
3-6-2. روش نمونهگیری 59
3-7. روش تجزیه و تحلیل دادهها 60
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل دادههای تحقیق
4-1 مقدمه 62
4-2 آمار توصیفی 62
4-2-1 وضعیت جنسیتی پاسخ دهندگان 62
4-2-2 وضعیت تحصیلاتی پاسخ دهندگان 63
4-2-3 وضعیت سنی پاسخ دهندگان 64
4-2-4 آزمون کلموگروف- اسمیرونوف (K-S) جهت بررسی نرمال بودن متغیرها 65
4-3 تجزیه و تحلیل سوالها و فرضیهها 66
4-3-1 سوالهای تحقیق 66
فصل پنجم : نتیجهگیری و ارائه راهکارها
5-1. مقدمه 70
5-2. خلاصه 70
5-3. پاسخدهی به سؤالات و آزمون فرضیات 71
5-3-1. سؤال اول: آیا استفاده از تبلیغات اینترنتی بر جذب گردشگران داخلی تاثیر دارد؟ 71
5-3-2. سؤال دوم: آیا استفاده از وبسایتها بر جذب گردشگران داخلی تاثیر دارد؟ 72
5-3-3. سؤال سوم: آیا استفاده از برنامههای تبلیغاتی صدا و سیما (رسانه ملی) بر جذب گردشگران داخلی تاثیر دارد؟ 73
5-3-4. سؤال چهارم: آیا استفاده از برنامههای تبلیغاتی ماهواره بر جذب گردشگران داخلی تاثیر دارد؟ 74
یک مطلب دیگر :
5-3-4. سؤال پنجم: آیا استفاده از نرمافزارهای کامپیوتری بر جذب گردشگران داخلی تاثیر دارد؟ 74
4-5. محدودیتهای تحقیق 75
5-5. پیشنهادهای تحقیق 76
5-5-1. پیشنهادهای کاربردی 76
5-5-2. پیشنهادهایی برای تحقیقات آتی 76
فهرست منابع 77
منابع فارسی 77
منابع انگلیسی 79
پیوستها
الف) پرسشنامه بررسی نقش رسانههای الکترونیکی در جذب گردشگران داخلی 81
چکیده انگلیسی 84
فهرست جداول
صفحه عنوان
جدول 2-1 بخشهای اصلی رسانهها 37
جدول 2-2 محرکهای سازمانها برای بکارگیری سیستمهای الکترونیکی 45
جدول 3-1 گویههای مربوط به متغیرهای پژوهش.. 55
جدول 3-2، 4آلفاهای محاسبه شده برای پرسشنامه های پژوهش 58
جدول 4-1 5وضعیت جنسیتی پاسخ دهندگان.. 62
جدول 4-2 6وضعیت تحصیلاتی پاسخ دهندگان.. 63
جدول 4-3 7وضعیت سنی پاسخ دهندگان.. 64
جدول 4-4 8آزمون K-S جهت تعیین نرمال بودن دادهها.. 65
جدول 4-5 9نتیجه جدول همبستگی دو متغیر تبلیغات اینترنتی و جذب گردشگران داخلی.. 66
جدول 4-6. 10نتیجه جدول همبستگی دو متغیر استفاده از وبسایتها و جذب گردشگران داخلی.. 67
جدول 4-7 11نتیجه جدول همبستگی دو متغیر استفاده از برنامههای تبلیغاتی صدا و سیما (رسانه ملی) و جذب گردشگران داخلی 67
جدول 4-8 12نتیجه جدول همبستگی دو متغیر استفاده از برنامههای تبلیغاتی ماهواره و جذب گردشگران داخلی.. 68
جدول 4-9 13نتیجه جدول همبستگی دو متغیر استفاده از نرمافزارهای کامپیوتری و جذب گردشگران داخلی.. 68
فهرست شکلها
صفحه عنوان
شکل2-1 طبقهبندی مدلهای گردشگری 28
شکل 2-2 مدل سیستمهای ترکیبی برای برنامهریزی و نظریههای گردشگری 29
شکل 2-3 عناصر سیستم گردشگری (سازمان جهانی گردشگری).. 30
شکل 2-4 چرخه مستقیم دو سویه گردشگری به عنوان سیستم گردشگری کل 31
شکل 2-5 سیستم گردشگری (ناحیه محور مسافر، مبدا و مقصد گردشگر)– مدل لیپر.. 31
شکل 2-6، سیستم گردشگری (دیدگاه گان).. 33
شکل 2-7 دیدگاه بریونز، تجیدا و مورالس.. 34
شکل 2-8 سیستم گردشگری (مدل کاسپار).. 35
شکل 2-9 سیستم گردشگری، چشمانداز محیطی دیدگاه هولدن (2000) 36
شکل 2-10 اجزای تشکیلدهنده گردشگری الکترونیکی.. 44
شکل 3-11، مدل مفهومی متغیرهای تحقیق.. 55
شکل 4-1 12وضعیت جنسیتی پاسخ دهندگان.. 63
جدول 4-2 6وضعیت تحصیلاتی پاسخ دهندگان.. 63
شکل 4-213وضعیت تحصیلاتی پاسخ دهندگان.. 64
شکل 14-3 وضعیت سنی پاسخ دهندگان.. 65
کشور ایران با وجود توانمندیهای ایران در زمینة گردشگری، متأسفانه تاکنون نتوانسته است به جایگاه شایستهای در این صنعت دست یابد و مهمترین آن، ضعف صنعت تبلیغات در جذب جهانگرد و گردشگر به ایران است. اینترنت و ابزار الکترونیکی به واسطه این که زمینه ایجاد نمایش محصولات گردشگری و ارائه اطلاعات دقیق به گردشگران را فراهم میسازد، ضمن جلب رضایت گردشگران، افزایش گردشگران ورودی را درپی خواهد داشت. هدف از تحقیق حاضر بررسی نقش رسانههای الکترونیکی در جذب گردشگران داخلی میباشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه گردشگرانی میباشد که در تیرماه سال 1393 که از طریق خطوط هوایی به شهر شیراز مسافرت کردهاند. تعداد حدود 320 نفر از طریق محاسبه با فرمول کوکران از گردشگرانی که در تیر ماه به شیراز از طریق خطوط هوایی سفر نمودهاند مورد سوال و بررسی قرار خواهد گرفت. یافتههای تحقیق حاکی از آن است که متغیرهای تبلیغات اینترنتی، وبسایتهای اینترنتی، برنامههای تبلیغاتی صدا و سیما، برنامههای تبلیغاتی ماهواره و نرمافزارهای کامپیوتری بر جذب گردشگران داخلی تاثیر مثبت دارد.
2-4-تربیت ازمنظرقرآن…………………………………………………………………………………………………………15
2-5-رابطهی اخلاق وسیاست………………………………………………………………………………………………..17
2-6-هدف تربیت………………………………………………………………………………………………………………..21
2-7-ارتباط بین مقولههای فلسفی وجنبههای مختلف تعلیم وتربیت……………………………………………23
2-8-تعریف علم تعلیم وتربیت(آموزش وپرورش)…………………………………………………………………..23
2-9-علم تعلیم وتربیت…………………………………………………………………………………………………………24
2-10-ویژگیهای علم تعلیم وتربیت………………………………………………………………………………………26
2-11-آراءتربیتی درسدههای میانه…………………………………………………………………………………………..28
2-12-استفاده ازپندواندرزدرتربیت متربّیان………………………………………………………………………………29
2-12-1-قرآن و روش موعظه و پند و اندرز…………………………………………………………………………..29
2-12-2-شرایط لازم برای موعظه و پند و اندرز………………………………………………………………………29
2-13-تشکیل خانواده وبایدونبایدهای تربیتی…………………………………………………………………………..32
2-13-1-پذیرش مسئولیت شکست وجبران کمبودهای والدین …………………………………………………33
2-13-2-شناسایی کاستیها وتلاش درجهت رفع آنها ……………………………………………………………..34
2-13-3-انضباط ومهربانی……………………………………………………………………………………………………34
2-13-4-تفاوت بین سختبودن با ناتوانی………………………………………………………………………………35
2-14-تعلیم وتربیت……………………………………………………………………………………………………………..35
2-14-1-معنای تربیت درمنظراسلام……………………………………………………………………………………….37
2-14-2-تعلیم وتربیت واهمیت آن درجامعهی اسلامی…………………………………………………………….38
2-14-3-معنای تربیت ازمنظرمکاتب وادیان درغرب………………………………………………………………..40
2-15-حکمت نظری وعملی…………………………………………………………………………………………………43
2-15-1-غایت هستی…………………………………………………………………………………………………………..44
2-15-2-غایت زندگی انسان…………………………………………………………………………………………………45
2-15-3-خودیابی زمینهی خدایابی………………………………………………………………………………………..46
2-15-3-1-استنتاج……………………………………………………………………………………………………………..46
2-15-3-2-رشدوهدایت بندگان،فرجام رحمت الهی……………………………………………………………….47
2-16-تربیت ازمنظردین………………………………………………………………………………………………………..47
2-16-1- امکان تربیت…………………………………………………………………………………………………………48
2-16-2- حدودتربیت………………………………………………………………………………………………………….49
2-16-3- منزلت تربیت………………………………………………………………………………………………………..51
2-16-3-1-تأمل درماهیّت امررسالت…………………………………………………………………………………….53
2-16-3-2-تأمل درمعنای احیای نفس…………………………………………………………………………………..54
2-16-3-3-ارزیابی معناوگسترهی هدایت……………………………………………………………………………….55
2-16-3-4-تربیت ومعنای برترین میراث……………………………………………………………………………….56
2-17-ساحتهای تربیتی………………………………………………………………………………………………………57
2-17-1-تربیت تکوینی……………………………………………………………………………………………………… 57
2-17-2-تربیت شرعی…………………………………………………………………………………………………………58
2-18-فلسفهی تربیت…………………………………………………………………………………………………………..59
فصل سوّم:زندگینامهی خواجهنظامالملکتوسی
3-1-زندگینامهی خواجهنظامالملکتوسی………………………………………………………………………………62
3-2-اوضاع سیاسی – اجتماعی عصرسلجوقیان……………………………………………………………………….66
3-2-1-آلپارسلان………………………………………………………………………………………………………………67
3-2-2-ملکشاه…………………………………………………………………………………………………………………..67
3-3-سبک وشیوهی نگارش کتاب………………………………………………………………………………………….69
3-4-القاب………………………………………………………………………………………………………………………….74
3-5-آثارنظامالملک………………………………………………………………………………………………………………74
3-6-خاندان نظامالملک………………………………………………………………………………………………………75
3-7-نقش نظامالملک درنظامیه…………………………………………………………………………………………….76
3-11-اقدامات برجستهی خواجهنظام…………………………………………………………………………………..78
فصل چهارم:بررسی آرای تربیتی خواجه نظام الملک توسی
4-1-اندیشههای تربیتی اقتصادی خواجه نظام الملک باتوجه به کتاب سیاست نامه ……………………83
4-1-1-مداراباشهروندان ……………………………………………………………………………………………………83
4-1-2-توجه به امنیت……………………………………………………………………………………………………….83
4-1-3-نخبهسالاری…………………………………………………………………………………………………………..84
4-1-4-نظارت برکارگزاران………………………………………………………………………………………………..84
4-1-5-گردش مدیران……………………………………………………………………………………………………….85
4-1-6-توجه به رفاه عمومی………………………………………………………………………………………………86
4-1-7-توجّه به پژوهش …………………………………………………………………………………………………..86
4-1-8-اثرات تشویق وتنبیه دربرنامههای تربیتی……………………………………………………………………88
4-2-تربیت درجهت پیشگیری ازفساد…………………………………………………………………………………..91
یک مطلب دیگر :
4-3-نظامالملک وملک نظامیافته…………………………………………………………………………………………..95
4-3-1-خوراک………………………………………………………………………………………………………………….95
4-3-2-نامههاوفرمانها……………………………………………………………………………………………………….95
4-3-3-جانوران………………………………………………………………………………………………………………..96
4-3-4-داستانهاوحکایتهای تاریخی…………………………………………………………………………………..96
4-4-تربیت درنظم وترتیب………………………………………………………………………………………………..98
4-4-1-درترتیب باردادن خاص وعام………………………………………………………………………………….98
4-4-2-حفظ سلسله مراتب اداری ونظامی وحرمت سران لشکر…………………………………………….99
4-4-3-عدل وعدالت……………………………………………………………………………………………………….100
4-4-4-کمگویی وگزیدهگویی…………………………………………………………………………………………..107
4-5-برابری اقتصادی واجتماعی………………………………………………………………………………………..108
4-5-1-ویژگی یک محتسب……………………………………………………………………………………………..109
4-5-2-درمظالم نشستن پادشاه………………………………………………………………………………………….111
4-5-3-آثارغفلت پادشاه ازاحوال رعیت وکشور………………………………………………………………….112
4-5-4- ضرورت به کارگیری جاسوس دراصناف وگروهای مختلف……………………………………..112
4-5-5- لزوم پرهیزازشتاب درتصمیمگیری درامورمملکت…………………………………………………….113
4-5-6-لزوم پاسداری ازشریعت وپژوهشکردن درفرائض وسنت ها……………………………………..114
4-5-7- ضرورت اقامهی دادگری ومبارزه باخوارج………………………………………………………………114
4-6- اخلاق وسیاست درآراءخواجه ونقدی برسیاست عملی خواجه……………………………………..116
4-6-1-گروههای جامعه دراندیشهی خواجهنظامالملک…………………………………………………………116
4-6-2-مسألهی حیاتی دررکن بقای حکومت………………………………………………………………………120
4-6-2-1-عدالت شاه نسبت به رعیّت ………………………………………………………………………………123
4-6-2-2-جلوگیری ازظلم وزیرنسبت به مردم……………………………………………………………………123
4-6-2-3-جلوگیری ازظلم عمال بررعیّت………………………………………………………………………….123
4-6-2-4-جلوگیری ازظلم مقطعان بررعیّت……………………………………………………………………….124
4-6-2-5-جلوگیری ازظلم مردم بریکدیگر…………………………………………………………………………125
4-6-2-6- نظارت برامرقضاوت برای حسن اجرای عدالت…………………………………………………..125
4-6-2-7-ارتباط دین ودولت……………………………………………………………………………………………129
4-7-نکات تربیتی برای فرمان روا……………………………………………………………………………………..132
4-7-1-رازآفرینش سیرالملوک………………………………………………………………………………………….133
4-7-2-ضرورت شایستهسالاری………………………………………………………………………………………..134
4-7-3- تحلیل وانگیزههای انتقادی نظام الملک ازوضع دیوانی واداری موجود………………………..136
4-7-3-1-کردارنامهی سفیران…………………………………………………………………………………………..137
4-7-3-2-پادشاه…………………………………………………………………………………………………………….138
4-7-3-2-1-خیرخواهی یاخودخواهی………………………………………………………………………………140
4-7-3-2-2-هرج ومرج درگزینش…………………………………………………………………………………..140
4-7-3-2-3-شورا…………………………………………………………………………………………………………..141
4-7-3-2-4-تربیت برای سیاست……………………………………………………………………………………..142
4-7-3-2-5-دیدگاه خواجهنظامالملک نسبت به جایگاه زن………………………………………………….143
4-7-3-2-6-مصلحتاندیشی یک شاخصه ی تربیتی…………………………………………………………..146
4-7-3-2-7-ساماندادن روابط شهریاروسایرطبقات جامعه وگروههای مذهبی…………………………150
4-7-4-درتربیت پادشاهان………………………………………………………………………………………………..154
4-8-شاخصهی تربیتی درسیرالملوک………………………………………………………………………………….158
4-8-1-تربیت وتعلیم دین………………………………………………………………………………………………..158
4-8-2- رعایت عدالت نسبت به کارگزاران………………………………………………………………………..159
4-8-3-عدم شتابزدگی………………………………………………………………………………………………….165
4-8-4-سیرهی عملی نظامالملک……………………………………………………………………………………….160
4-8-5-لازم وملزوم بودن تربیت وسیاست…………………………………………………………………………163
4-8-5-1-اموردیوانی………………………………………………………………………………………………………164
4-8-5-2-امورنظامی……………………………………………………………………………………………………….166
4-8-5-3- تنظیم امورجاری مرکزترتیبات اجرایی دربار……………………………………………………….168
4-8-6-خواجهنظامالملک درجدال بادگراندیشان………………………………………………………………….171
فصل پنجم:نتیجه گیری وپیشنهاد
5-نتیجهگیری…………………………………………………………………………………………………………………..176
ارائهی پیشنهاد………………………………………………………………………………………………………………….178
نمودارها………………………………………………………………………………………………………………………….179
فهرست منابع…………………………………………………………………………………………………………………..184
چکیده:
1-5-3- مشوّش بودن شمارهی ابیات ……………………………………………………………………………15
1-5-4- آوردن مصراع دوّم یا بخشی از مصراع اول بیت به عنوان مثل ……………………………..15
1-5-5- تکرار …………………………………………………………………………………………………………..15
1-5-6- وجود ابیات در دو اثر متفاوت از سعدی……………………………………………………………16
1-6- روش تحقیق ………………………………………………………………………………………………………..16
1-7- اجزای پایاننامه ……………………………………………………………………………………………………17
یک مطلب دیگر :
فصل دوّم(پیشینهی تحقیق) ……………………………………………………………………………………………18
فصل سوّم(تجزیه و تحلیل) …………………………………………………………………………………………..20
3-1- تأثیر قرآن و حدیث بر سعدی …………………………………………………………………………..20
3-2- تأثیر پذیر ازامثال و حکم عربی …………………………………………………………………………32
در وضعیت کنونیِ موسوم به مدرنیتهی متأخر که خطوط و مرزهای تمایزهای اجتماعی به فراخور سبکهای زندگی و مصرف فرهنگی شکل میگیرد، ابعاد، سطوح، کیفیات و شیوههای مدیریت بدن[1] بسیار پیچیده و حایز اهمیت گشته است. به طور کلی، در این دوران که جهان به پدیدهای چندفرهنگی[2] تبدیل شده است، فناوری پیشرفته، انسانها را از کارخانههای تولید صنعتی بیرون رانده، زمان و فضا به واسطه ارتباطات و سیستمهای حمل و نقل پرسرعت به میزان قابلتوجهی تغییرکرده است و مرزهای میان ملل، انسانها و فرهنگها نفوذپذیر شدهاند، میتوانیم به چرخش نامحسوس اما حقیقی کانونتوجه اندیشه اجتماعی به مسائل مربوط به بدن، شهروندی، نظام اطلاعات، جهانیشدن [3] و جهانهای سیبرنتیک اشاره کنیم ( سیدمن، 357:1386). امروزه بدن جزیی از مفهوم «خود» و عوامل کارکردی و ساختاری است و تعامل با محیط و دیگر مردم را امکانپذیر میسازد (لیمون،1991: 127).
جذابیت جسمانی از جمله موضوعاتی است که در این دوران استانداردهای جدیدی پیدا کرده و از عوامل شکلدهندهی روابط افراد محسوب میشود، به طوری که مدیریت بدن واجد اهمیت و دلالت مضاعف گشته است و رفتارهای گوناگون بهداشتی نظیر بدنسازی، رژیمهای غذایی، تجهیزات ورزشی و آرایشی مختلف برای مراقبت از بدن پدیدار شده است (رضایی و دیگران،1389: 142). داشتن بدن زیبا در وضعیت کنونی نشانهی ارزشهای اجتماعی و تا حدودی سازوکار قدرت و کنترل اجتماعی است. مطالعه زیبایی ظاهری و بدن انسانی از مسائل مهم جامعه امروزی است. سرچشمه این تحول از آنجاست که در جوامع پیشامدرن فرد در جمع مستحیل بود و انتخاب و تغییر شرایط موجود به مانند جوامع مدرن امروزی زمینهای برای ظهور پیدا نمیکرد (خواجه نوری و دیگران،1390: 22).
در دوران مدرن، نوع مدیریت کردن ظاهر بدن به منزله یک معرف هویتی، در برداشت افراد از خویشتن خود و قضاوتهای دیگران در مورد نمای ظاهری آنان نقشی کلیدی پیدا کرده است (ابراهیمی و ضیاءپور،1391: 126). ممکن است اعضای یک گروه اجتماعی به واسطهی قضاوت، پاداشدهی و تنبیه افرادِ دارای اندازه، شکل، وزن و
عضله متفاوت، همدیگر را متقاعد کنند که بدنهایی به لحاظ اجتماعی مقبول و شبیه بسازند (جونز و هییس،2009: 7). این حساسیت در میان زنان و دختران جوان بیش از مردان است (هوانگ و همکاران،2007: 7). بسیاری از زنان از ظاهر فیزیکی و بدن خود رضایت ندارند (اسپیتزر و همکاران،1999: 547). برای زنان، تصویر بدن و باریک اندامی با جذابیت، کنترل بر نفس، مهارت اجتماعی، موفقیت شغلی، و جوانی تداعی میشود (گروگن،2000: 356). از منظری جامعهشناسانه مبرهن است که کنترل و نظارتی که بر بدن زنان اعمال میشود در خدمت تقویت و بازتولید نظم اجتماعی است؛ به تعبیر فوکو بدن زنان به عنوان سرمایهای اجتماعی تحتتأثیر الزام اجتماعیای که ارزش و فرم آن را تعیین میکند تغییر شکل میدهد و این تغییر شکل به تغییر منزلت یا وضع اجتماعی آنان کمکی شایانتوجه میکند (مهدوی و عباسی اسفجیر،1389: 132). به طورکلی بدن پدیدهای است که به صورت اجتماعی برساخته میشود (کریگر و اسمیت،2004: 941). بر این اساس، نظر به اهمیت فزایندهی بدن و شیوههای مدیریت آن در دوران مدرن، از یک سو، و برجستهشدن روزافزون این پدیده در جامعهی ما و تعارض آشکار ابعاد و مؤلفههای آن، همچون آرایش دختران و زنان و استفاده از لباسهای چسبان و کوتاه و بدننما، با آموزههای دینی و بافت اجتماعی، هنجاری، عرفی و قانونی (فاتحی و اخلاصی،1387: 10)، تحقیق حاضر در پی تبیین رابطهی مدیریت بدن با یکی از عمدهترین متغیرهای تأثیرگذار در برساخت مرزبندیهای اجتماعی، یعنی سبک زندگی، و به طور کلی در پی تبیین سازوکار برساخت بدن در متن وضعیت عینیِ روابط و مناسبات اجتماعی میباشد.
در چند دهه اخیر در ایران مدیریت بدن و تناسب اندام به عنوان معیار زیبایی و کنش فرهنگی مورد توجه زنان و دختران قرارگرفته است و اقدام برای رعایت رژیم غذایی و فعالیتهای مرتبط با مدیریت بدن به یکی از دغدغههای شمار بسیاری از دختران و زنان ایرانی تبدیل شده است (احمدنیا،25:1385). حجم بالای پژوهشهای مرتبط با بدن در سالهای اخیر نیز مؤید این قضیه است که بدن به مسئلهای اجتماعی و فرهنگی تبدیل شده است که هر روز بر دامنه توجه به آن و تأثیرات آن افزوده میشود. مدیریت بدن به معنای نظارت و دستکاری مستمر ویژگیهای ظاهری و مرئی بدن است. این مفهوم به کمک معرفهایی همچونکنترل وزن از طریق ورزش، رژیم غذایی و دارو، دستکاری پزشکی (جراحی بینی و پلاستیک) و میزان اهمیت دادن به مراقبتهای بهداشتی و آرایشی و استحمام روزانه، آرایش مو، آرایش یا اصلاح صورت، استفاده از ادکلن و انواع خوشبوکننده، آرایش ناخن و لنز رنگی برای خانمها، به یک شاخص تجمعی تبدیل شده است که متغیری است با سه درجه نظارت سطح پایین، نظارت متوسط و نظارت سطح بالا. بدن و جذابیت جسمانی از موضوعاتی است که بر نحوهی رفتار افراد وگروهها تأثیرات مستقیمی دارد، به گونهای که مدیریت بدن به عنوان پدیدهای که دارای تأثیرات اجتماعی، فرهنگی و سیاسی خاص خود است به امری شایع و پراهمیت تبدیل شده است. افزایش تأکید بر بدن با چند عامل در ارتباط است که عبارتند از: «سیاسیشدن بدن، عوامل جمعیتی، تغییر ماهیت بیماری، افزایش فرهنگ مصرفی، توسعه تکنولوژیهای جدید مرتبط با بدن، دگرگونیهای جدیدِ مرتبط با حرکت از مدرنیته به مدرنیتهی متأخر، و در نظر گرفتن بدن به عنوان یک پروژه یا به مثابه یک پدیدهی اجتماعی و بیولوژیکی ناتمام که در حال تغییر است» (موحد ودیگران،80:1389).
انسانها در برخوردهای روزمرهای که با هم دارند از طریق به نمایش گذاشتن بدنهایشان به عرضهی خود میپردازند. تصور از بدن میتواند تأثیرات عمیقی بر چگونگی تفکر و احساس افراد داشته باشد و حالتی از اطمینان و عزت نفس را جهت رویارویی با جهان اجتماعی به افراد اعطا کند. بدن همواره منبع لذت، سلامتی، زیبایی و جوانی بوده است. اما در عین حال به صورت بالقوه به عنوان جایگاه آلودگی، بیماری، اختلال و بینظمی، آشفتگی و ناخشنودی، خطرناک و رعبآفرین به شمار رفته است که این امر لزوم توجه به نگهداری نظاممند از بدن و رفتارهای گوناگون بهداشتی نظیر بدنسازی، رژیمهای غذایی، تجهیزات ورزشی و آرایشی مختلف برای مراقبت و مدیریت بدن را لازم و ضروری میسازد. از طرف دیگر، رسانهها و وسایل ارتباط جمعی به ارایهی الگوهایی ایدهآل از بدن و وضعیت جسمانی میپردازند؛ برنامههای ترویج سلامتی انباشته از تصاویری از بدنهای زیبا، جوان، جذاب، دارای تناسب و لاغر هستند که تمامی افراد آرزوی داشتن آنها را در سر میپرورانند. بدنها به محملی برای کسب هویتهای جدید و همچنین وسیلهای برای کسب منزلت، پرستیژ، تمایز و مشارکت تبدیل شده است. در این میان، زنان همواره در مقایسه با مردان توجه بیشتری به بدن و ظاهر فیزیکی خود داشتهاند. زنان نارضایتی بیشتری از بدن را تجربه میکنند و نگرانی نسبت به بدن به یکی از مهمترین نگرانیها و دلمشغولیها در زندگی آنان
یک مطلب دیگر :
پایان نامه رشته روانشناسی در مورد : مهمترین اصول راهبردی در کاربرد اخلاق حرفهای اسلامی
تبدیل شده است. از همین رو زنان پول، زمان و انرژی زیادی را معطوف فعالیتهای مرتبط با مدیریت بدن میسازند تا ظاهرشان را به شکل آرمانی در آورند.
نحوه نگرش نسبت به بدن، مدیریت و کنترل آن از سبکهای زندگی تأثیر میپذیرد. مفهوم سبکزندگی پس از آن که ابتدا به ترتیب در آثار وبر، زیمل و وبلن پرورانده شد برای مدتی از رونق افتاد و سالها در جامعهشناسی مسکوت باقی ماند و در این سالها بیشتر در پژوهشهای بازار مورد استفاده قرار گرفت. اما در سالهای نخست دههی1990، سبک زندگی با آثار نظریهپردازان اجتماعی و فرهنگی معاصر مانند بوردیو[4]، فدرستون[5]، شیلدز[6]، رایمر[7]و چَینی دوباره وارد مباحث جامعهشناسی شد ( بنت،100:1386). سبکهای زندگی نتیجهی همهی انتخابها و گزینشهایی هستند که شخص نسبت به زندگی خود انجام میدهد (گیبنیز و بوریمر،103:1384). «سبکهای زندگی برنامههای خلاقی هستند که بر پایه نمایش توان و شایستگی مصرفکننده استوارند و نشانگر تأمل فزاینده قلمداد میشوند که افراد در عمل و دادوستدهای روزمره به نمایش میگذارند» (چَینی، 97:1996). سبکهای زندگی شکل مهمی از توانمندی و قدرتیابی فردی در متن مدرنیتهی متأخراست؛ این قدرتیابی به سازماندهی خلاقانهی فضا مربوط میشود. سبکهای زندگی بسیاری از رفتارهای متمایز و خاصگرایانه را بر میانگیزند و سبب تفاوت در بسیاری از کنشهای افراد و گروههای انسانی میشوند. اندی بنت اهمیت سبک زندگی در مدرنیتهی متأخر را اینگونه متذکر میشود: «سخن گفتن از سبک زندگی مدرن اخیر، به معنای سخن گفتن دربارهی شیوهای از بودن است که در آن جنبههای مختلف امور محلی – فضایل و معرفتها و آداب محلی – به صورت تأملی اداره میشوند و به صورت خلاقانه با مجموعهای از منابع فرهنگی[8] اقتباسی ترکیب میشوند تا هویتی برساخته شود ( بنت، 103:1386). سبکهای زندگی نقش مهمی را در شکلگیری کنشها و رفتارهای فرهنگی- اجتماعی افراد و گروهها دارد و شکلهایی از ارائه خود و برساخته شدن هویتهای مدرن و متمایز را نشان میدهند.
پژوهش حاضر در صدد است که به تبیین جامعهشناختی رابطهی بین سبک زندگی و مدیریت بدن در میان زنان شهر سنندج بپردازد و تأثیر سبک زندگی بر نحوهی مدیریت بدن را نشان دهد. شهر سنندج به دلیل ویژگیهای خاص فرهنگی و همراهی با پدیدههای نوین هم از لحاظ فکری و هم از لحاظ کنشی – رفتاری از شهرهایی است که همواره پذیرای تغییرات و گشودگیهای فرهنگی بوده است و در این میان زنان نیز به واسطه تغییر در الگوهای نقشی و تولید و بازتولید هویتهای جدید زنانه به عنوان کنشگرانی خلاق در عرصههای عمومی اجتماع حضور داشتهاند. در این میان مدیریت بدن به منزله کنشی اجتماعی/ فرهنگی و ذینقش در شکلدهی به هویت جایگاهی کانونی در زندگی روزمرهی بسیاری از زنان این شهر پیدا کرده است و همین امر انجام پژوهش آکادمیک در این حوزه را ضروری ساخته است.
1- 2 اهمیت و ضرورت تحقیق
مطالعات نشان دادهاند که انسانها از گذشته تا به حال بدنهایشان را به لحاظ فرهنگی به روشهای گوناگون شکل دادهاند. این روشها دامنهای وسیع از راههای سنتی همچون کنترل غذا و یا کشیدن گردن تا راههای جدیدتر همچون استفاده از جراحیهای زیبایی را در بر میگیرند. مسئلهی زیبایی در جوامع گوناگون از مسائل جدی بوده و در فرایند انتخابهای مردم نقشی مهم داشته است. پژوهشها حاکی از آنند که از جوامع بدوی تا جوامع مدرن صنعت زیبایی همواره مطرح بوده (مالسون، 2008) و انسانها با استفاده از وسایل گوناگون سعی نمودهاند خود را زیباتر نشان دهند. اگرچه زیبایی امری بسیار ذهنی است، اما همچنان که ریچر و کو اشاره میکنند، آن را نمیتوان به سادگی موضوع علم زیباییشناسی و یا ذائقه تلقی کرد، بلکه ایدههای فرهنگی زیبایی شاخص و بیانی از ارزشها و باورهای اجتماعی هستند(ریچر و کو، 2004).
با گسترش فناوریهای ارتباطی و پدیدههایی نظیر ماهواره و اینترنت، فرهنگ مدرن در جهان گسترش یافت و با فرایند جهانیشدن، شبکههای ارتباطی با اینکه فرایند یکسانسازی فرهنگ جهانی را دنبال میکردند، امکان خلق تمایزات گوناگون فراهم آمد. این امر با مصرف ( کالاهای مادی و معنوی ) نمود عینیتری به خود گرفت و ادبیات جدیدی با عنوان سبک زندگی وارد عرصه جامعهشناسی شد (اباذری و چاوشیان،1381). در واقع انتخاب نوع ویژهای از سبک زندگی منجر به شکل دادن حوزه فردی و عمومی هر فردی میشود. این مفهوم شامل مدیریت بدن و اصلاح بدن در حوزه فردی تا عضویت در گروههای گوناگون اجتماعی، کسب موفقیت، سرمایه اجتماعی و … در عرصهی عمومی میگردد (خواجه نوری،1389). سبکهای زندگی رفتارهای افراد را تغییر داده و افراد پیوسته بر اثر آن بر بدنشان نظارت میکنند و حتی آن را تغییر میدهند.
حساسیت در میان زنان نسبت به بدن در مقایسه با مردان بسیار بیشتر است. این امر حتی موجب شده تا بیشتر پژوهشهای 30 ساله اخیر در حوزه نگرش نسبت به بدن در مورد این گروه انجام شود (تیگمن، 2001). نگرانی زنان نسبت به بدنشان مشکلات زیادی را برای آنها ایجاد کرده است ( جراحیهای زیبایی، تاتو، لایپوساکشن و…) و همچنین آنها را به رژیمهای غذایی سختگیرانه و بدون نظارت پزشک سوق دادهاند(جانگ و لی، 2009). اگرچه در جامعهای مانند ایران آمارها بیشتر بر پایهی برآوردهای ژورنالیستی بوده و دقیق نمیباشند، آنچه به صورت گسترده مورد قبول قرار گرفته این است که مدیریت بدن در حال افزایش است. لذا درک و فهم اینگونه رفتارهای فرهنگی در جامعه میتواند نشاندهندهی تغییرات اجتماعی و فرهنگی در جامعه باشد و روشن سازد که چگونه امر فرهنگیِ برساخت و مدیریت بدن در کانون زندگی قشرهای مختلف جامعه ما از جمله زنان قرار گرفته است. بررسی علمی و آکادمیک مدیریت بدن میتواند ما را در خوانش رفتارها و مصارف فرهنگی یاری دهد و آشکار سازد که مسائل و پدیدههای نوظهوری در جامعه ما سر بر آوردهاند که نادیده گرفتن و انکار آنها صرفاً پاک کردن یا تغییر صورت مسئله است.
[1] -body management
[2]- multicultural
[3]- globalization