نفت و تحولات سیاسی دنیای عرب

1-7-3-1-4- تاثیروپیامدهای رانت.. 11

1-7-3-1-4-1- برساخت دولت.. 11

1-7-3-1-4-2- براقتصاد 11

1-7-3-1-5- دولت شبه رانتیر. 11

1-7-3-1-6- پیامدهای عملکرد دولت رانتیر. 12

1-7-3-1-7- تبدیل دولت به قدرت بی بدیل. 12

1-7-3-1-8- دگرگونی قشربندی اجتماعی. 13

1-7-3-1-9- مصرف زدگی و سرمایه گذاری وابسته 13

1-7-3-1-10- ضعف کارآمدی. 14

1-7-3-1-11- تغییرشکل تقابل و افزایش چشمگیر هزینه آن. 14

1-7-3-1-12- راهکارهای برون رفت از گرداب دولت رانتیر. 15

1-8- روش پژوهش.. 16

1-9- ابزار جمع آوری داده ها 16

1-10- روش‌ها و ابزار تجزیه و تحلیل داده‏ها 17

1-11- جمع بندی: 17

فصل دوم:مبانی نظری و پیشینه تحقیق. 18

2-1- مقدمه 19

2-2- تاریخچه نفت.. 20

2-3- حوزه ی نفتی خلیج فارس.. 22

2-3-1- عراق. 22

2-3-2- امارات.. 23

2-3-3- بحرین. 23

2-3-4- عمان. 24

2-3-5- الجزایر. 24

2-3-6- لیبی. 25

2-3-7- نیجریه 25

2-4- نظام‌های سیاسی و ائتلاف‌های منطقه‌ای گذشته 25

2-4-1- الگوی نظام‌های سیاسی. 25

2-4-2- ائتلاف‌های منطقه‌ای گذشته 26

2-4-3- شرایط و روندهای جدید منطقه‌ای. 27

2-4-4- مسائل، چالش‌ها و ائتلاف‌های منطقه‌ای آینده 28

2-4-4-1- چالش‌ها و مسائل داخلی کشورها 28

2-4-4-2- شکل‌گیری ائتلاف‌ها و محوربندی‌های جدید 29

2-5- نفرین نفت.. 30

2-5-1- اثر نفرین نفت.. 31

2-5-1-1- اثر هزینه ای. 32

2-5-1-1- اثر بر تشکیل گروه ها 32

2-5-1-2- اثر سرکوب.. 32

2-5-1-3- اثر بر مدرن سازی. 32

2-5-1-4- بی ثباتی در آمدی. 33

2-6- در آمد های نفتی وبروز بیماری هلندی. 33

2-7-رابطه نفت و دموکراسی. 34

2-7-1- اثر رانتیر. 35

2-7-2-اثر مالیات گیری. 36

2-7-3- اثرهزینه ای. 36

2-7-4- اثر شکل دهی طبقات.. 37

2-7-4-1- اثر مخل دموکراسی. 37

2-7-5- رابطهی دولت رانتیر و جامعه مدنی. 38

2-8- پیشینه تحقیق. 41

2-8-1- تحقیقات داخلی. 41

2-8-2- تحقیقات خارجی. 44

2-9- جمع بندی. 45

فصل سوم:وابستگی به نفت و عدم تغییرات سیاسی رادیکال. 46

3-1- مقدمه 47

3-2- عربستان سعودی. 48

3-2-1- موقعیت جغرافیایی. 48

3-2-2- نقش نفت در جایگاه منطقه اى و جهانى عربستان. 48

3-2-3- تغییر سیاست هاى نفتى امروز عربستان. 49

3-2-4- تولید نفت.. 51

3-2-5- اهداف و اولویت های سیاست خارجی عربستان. 52

3-2-6- عربستان سعودی و قیا مهای عربی. 53

3-2-6-1- تسرّی اعتراضات به عربستان. 55

3-2-7- استراتژی در حال ظهور عربستان. 57

3-3- کویت.. 60

3-3-1- جایگاه کویت براساس ذخایر نفتی. 60

3-3-2- ویژگیهای مهم اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کویت.. 60

3-3-3- تحولات سیاسی کویت.. 61

3-4- قطر. 64

3-4-1- وضعیت اقتصادی سیاسی قطر. 64

3-4-2- تحلیل وضعیت.. 65

3-4-3- تحولات سیاسی. 67

3-4-3-1- قطر به مثابه دولتى کوچک. 67

3-4-3-2- رویکرد قطر در خیزش هاى مردمى و تحولات جدید جهان عرب.. 71

3-5- جمع بندی: 75

فصل چهارم:عدم وابستگی به نفت و تغییرات سیاسی رادیکال. 76

4-2- مصر. 78

4-2-1- تحولات سیاسی. 78

4-2-2- سطوح و آینده تحولات مصر. 79

4-2-3- رویکردهای بازیگران منطقه‌ای به تحولات مصر. 80

4-2-3-1- کشورهای عربی. 80

4-2-4- جایگاه مصر در جهان عرب.. 82

4-2-5- ویژگی ها و پیامدهای تحولات مصر. 83

4-2-5-1- انقلاب ارتباطات و تحولات مصر. 84

4-2-5-2- روح و خواست جمعی در تحولات مصر. 84

4-2-5-3- اصلاحات و دموکراتیک شدن نظام سیاسی. 85

4-2-5-4- کنار رفتن افراط گری. 86

4-2-6- تحولات مصر و تغییر الگوی نظم امنیتی – سیاسی منطقه 86

4-3- تونس.. 88

4-3-1- تونس و تحولات سیاسی. 88

4-3-1-1- سبزی فروش دانشگاهی. 89

4-3-2= اهمیت انتخابات تونس.. 90

4-3-2-1- ابعاد و نتایج انتخابات.. 91

4-3-2-2- دلایل نتایج انتخابات و پیروزی جریان اسلامی. 92

4-3-3- آینده و چالش‌های سیاسی تونس.. 93

4-3-4- غرب و تحولات تونس.. 94

4-3-5- تضاد ساختارهای اقتصادی و سیاسی. 95

4-4- جمع بندی. 98

فصل پنجم:بحث و نتیجه گیری. 99

5-1- نتایج. 100

منابع. 110

فصل اول:

کلیات تحقیق

1-1- مقدمه

جهان عرب در سال 2011، با خیزش‌های مردمی و تحولاتی مهم روبرو بوده است. این تحولات که سطح گسترده‌ای از کشورهای عربی را در برگرفته، به ایجاد دوره‌ای از دگرگونی و بی‌ثباتی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا انجامیده است. خیزش مردمی باعث تغییر برخی رژیم‌های سیاسی، کنار گذاشتن یا تضعیف برخی رهبران سیاسی و حداقل تلاش دولت‌های حاکم برای انجام برخی اصلاحات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و توجه به مطالبات مردمی شده است. با این حال، تحولات جدید سطح قابل توجهی از تنش‌ها، درگیری و مناقشه‌ها را درون کشورها و همچنین بین بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای ذی‌نفع در جهان عرب، به وجود آورده است.

تحولات جاری جهان عرب از منظر‌های مختلف شایسته بررسی و مطالعه جدی و عمیق است؛ چرا که در حال دگرگون ساختن بسیاری از ویژگی‌ها و ساختارهای سیاسی امنیتی منطقه می‌باشد. در این راستا یکی از مسائل مهم قابل توجه، بررسی شرایط و روندهای جاری جهان عرب و ترسیم آینده خاورمیانه براساس این مؤلفه‌هاست. بدون شک تحولات جهان عرب در حال انتقال نظام‌های سیاسی و ساختار منطقه‌ای به مرحله متفاوت و جدیدی است که با شرایط گذشته یکسان نخواهد بود و براین اساس، می‌توان با گذار از شرایط مقطعی حاضر، وضعیت جدیدی را برای آینده خاورمیانه انتظار داشت. بر این اساس، پژوهش حاضر که جمع‌بندی دیدگاه‌های جمعی از کارشناسان و صاحب‌نظران مسائل خاورمیانه است، ضمن اشاره به وضعیت گذشته و شرایط و روندهای موجود در جهان عرب، آینده محتمل برای خاورمیانه را تبیین می‌نماید.

یک مطلب دیگر :

پایان نامه : جنسیت و نارضایتی بدن

1-2- بیان مسئله

در طی سال های گذشته، دولت های جهان عرب که عموماً از دولتهای سنتی و نسبتاً باثبات به شمار می آمدند، با اعتراضات گسترده مردمی روبرو شدند. در دهه های گذشته، نگرش ها، اهداف و ارزش­های سیاسی – اجتماعی گوناگونی در خاورمیانه جریان داشت و موجب شکل گیری برخی پیوندها، ائتلاف ها، مرز بندیها و اختلافات شده بود. در سال 2011، تحولات سیاسی در خاورمیانه، به ویژه در جهان عرب چشم گیر بود. در برخی از این کشورها، اعتراضات سیاسی به نتیجه رسیده و موجب سرنگونی دولت ها شده است، در برخی از کشورها همچنان ادامه دارد و احتمال می رود به برخی کشورهای دیگر هم سرایت کند. کنش گران ملی، منطقه ای و بین المللی، هر کدام به نوعی از این تحولات متأثر شده و می کوشند با اتخاد سیاستها و انجام اقداماتی، بر روند تحولات تأثیر بگذارند و آنها را به سمت و سویی سوق دهند که آسیب کمتری ببینند و دستاورد فزون تری داشته باشند[1].

پیدایش نفت در منطقه خاورمیانه باعث ایجاد دگرگونی های بزرگ داخلی و خارجی در ابعاد سیاسی، اقتصادی و فرهنگی شد. به گونه ای که اگر پیدایش نفت در خاورمیانه مطرح نبود، این منطقه جایگاه بین المللی و استراتژیک کنونی را پیدا نمی کرد و اصولاً روند رویدادهای داخلی و خارجی در آن به گونه ای دیگر رقم می خورد. یکی از این ابعاد به پیدایش نفت و ایجاد تأسیسات صنعتی برای استخراج و پالایش آن به نیروی کار وسیعی نیازمند بود که از داخل و خارج کشورهای منطقه تأمین می شد. حضور هزاران نیروی کار در مراکز نفتی سواحل جنوبی خلیج فارس، عربستان سعودی، عراق، باعث گسترش آگاهی سیاسی نسبت به نابرابر یهای اقتصادی موجود میان کارگران بومی و یا مهاجران از یک سو و شرکت های نفتی دارای امتیاز از سوی دیگر می شد[2]. اقتصاد بسیاری از کشورهای عربی خاورمیانه به نفت وابسته است و برخی از کشورهای صادرکننده نفت در جریان تحولات سالهای اخیر، با توسل به درآمدهای نفتی و استفاده از آن برای اجرای برنامه‌های اقتصادی و رفاه اجتماعی تلاش کردند مانع بروز ناآرامی‌های داخلی شوند و یا این که در موردی مانند مصر، منابع مالی چند کشور دیگر عربی از جمله عربستان و امارات متحده عربی توانست بر تحولات داخلی این کشور تاثیر بگذارد[3].

بررسی موانع شکل گیری سیستم امنیت جمعی درمنطقه خلیج فارس بعداز جنگ سرد

ب) بقا ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….24

ج) خودیاری ………………………………………………………………………………………………………………………………………………..25

2-1-1-2 تفاوت نوواقعگرایی با واقعگرایان…………………………………………………………………………………………………………..29

2-1-2  شیفت پارادایمی از واقعگرایی به نوواقعگرایی……………………………………………………………………………………………..30

2-1-2-1 نوواقعگرایی…………………………………………………………………………………………………………………………………………33

2-1-2-2 کنت ولتز و نوواقعگرایی………………………………………………………………………………………………………………………..35

الف)اصل نظم دهنده…………………………………………………………………………………………………………………………………………..38

ب)تفکیک کارکردهای واحدها……………………………………………………………………………………………………………………………39

ج)توزیع توانمندی ها………………………………………………………………………………………………………………………………………40

بخش دوم(امنیت)

2-2-1 جهان سوم پس از جنگ سرد…………………………………………………………………………………………………………………….43

2-2-2 امنیت در دیدگاه نوواقعگرایی…………………………………………………………………………………………………………………….44

2-2-2-1 موازنه قوا…………………………………………………………………………………………………………………………………………….45

2-2-2-2 هژمونی………………………………………………………………………………………………………………………………………………51

فصل سوم(موا نع داخلی وخارجی امنیت)

3-1 مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..57

بخش اول(اهمیت خلیج فارس)

3-1-1 خلیج فارس…………………………………………………………………………………………………………………………………………….63

3-1-2 اهمیت استراتژیک خلیج فارس…………………………………………………………………………………………………………………..63

3-1-2-1 وضع طبیعی وموقعیت جغرافیایی خلیج فارس…………………………………………………………………………………………64

3-1-2-2 ذخائر عظیم نفت وگاز…………………………………………………………………………………………………………………………65

3-1-2-3 بازار مصرف ……………………………………………………………………………………………………………………………………….68

3-1-2-4 نقش فرهنگی وایدئو لوژیکی ……………………………………………………………………………………………………………….69

3-1-3 امنیت ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….70

3-1-3-1 امنیت پس از جنگ سرد ……………………………………………………………………………………………………………………..71

3-1-3-2 امنیت کار آمد در منطقه ………………………………………………………………………………………………………………………72

الف) امنیت دسته جمعی …………………………………………………………………………………………………………………………………74

ب)اعتماد سازی …………………………………………………………………………………………………………………………………………….75

بخش دوم (موانع داخلی امنیت جمعی)

3-2-1 نا ا منی در منطقه …………………………………………………………………………………………………………………………………….79

3-2-2 دیدگاه های امنیتی متعارض بازیگران اصلی منطقه خلیج فارس…………………………………………………………………..79

3-2-2-1 ایران ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….80

3-2-2-2 عربستان ……………………………………………………………………………………………………………………………………………83

3-2-2-3 عراق …………………………………………………………………………………………………………………………………………………85

3-2-3 دیدگاه کشورهای کوچک منطقه نسبت به امنیت خلیج فارس ……………………………………………………………………….88

3-2-3-1 قطر …………………………………………………………………………………………………………………………………………………..88

3-2-3-2 کویت ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….89

3-2-3-3 امارات متحده عربی ……………………………………………………………………………………………………………………………90

3-2-3-4 عمان ………………………………………………………………………………………………………………………………………………..91

3-2-3-5 بحرین ……………………………………………………………………………………………………………………………………………..92

3-2-4 یک عامل و دو بحران مهم امنیتی در منطقه …………………………………………………………………………………………………92

3-2-4-1 جنگ ایران و عراق در سال 1980 ………………………………………………………………………………………………………….94

3-2-4-2 تهاجم عراق به خاک کویت …………………………………………………………………………………………………………………..95

3-2-5 اتحاد نا کار آمد منطقه ای در خلیج فارس ………………………………………………………………………………………………….95

3-2-6 نقش منفی شورای همکاری در کنترل دو بحران مهم منطقه ای ……………………………………………………………………..97

3-2-7 موانع داخلی تاثیر گذار بر ایجاد امنیت دسته جمعی در منطقه خلیج فارس ……………………………………………………..99

3-2-7-1 عدم اعتماد جمعی ………………………………………………………………………………………………………………………….101

3-2-7-2 فقدان درک مشترک از امنیت منطقه ………………………………………………………………………………………………………101

3-2-7-3 عدم وجود یک سازمان فراگیر منطقه ای ………………………………………………………………………………………………103

3-2-7-4 ساختار اقتصادی نا مناسب ………………………………………………………………………………………………………………….104

3-2-7-5 توسعه نیافتگی کشورهای منطقه ………………………………………………………………………………………………………….105

3-2-7-6 ساختار رژیم های سیاسی …………………………………………………………………………………………………………………107

3-2-7-7 بحران مشروعیت در کشورهای منطقه ………………………………………………………………………………………………….108

3-2-7-8 اختلافات فرهنگی ………………………………………………………………………………………………………………………………110

3-2-7-9 ساختار نظام منطقه ای ………………………………………………………………………………………………………………………..111

3-2-7-10 اختلافات مذهبی …………………………………………………………………………………………………………………………….112

3-2-7-11 توسعه طلبی کشور های منطقه …………………………………………………………………………………………………………..114

3-2-7-12 گسترش سلاح های نظامی و سابقه تسلیحاتی ……………………………………………………………………………………114

3-2-7-13 مناقشات ارضی و مرزی …………………………………………………………………………………………………………………..117

الف)اختلافات بر سر مرزهای دریایی و رودخانه ای …………………………………………………………………………………………….119

ب)اختلاف بر سر مرزهای زمینی وتملک جزایر …………………………………………………………………………………………………119

بخش سوم(موا نع خارجی امنیت جمعی)

3-3-1 حضور آمریکا در منطقه پس از جنگ سرد ……………………………………………………………………………………………….122

3-3-1-1 حمله عراق به کویت …………………………………………………………………………………………………………………………122

3-3-1-2 حادثه 11 سپتامبر 2001 ……………………………………………………………………………………………………………………..123

3-3-2 اهمیت خلیج فارس برای حضور آمریکا در این منطقه ……………………………………………………………………………….124

3-3-3 منافع و اهداف آمریکا در منطقه خلیج فارس ……………………………………………………………………………………………125

3-3-3-1 اهداف ومنافع ثانوی ………………………………………………………………………………………………………………………..126

3-3-3-2 اهداف ومنافع ذاتی آمریکا …………………………………………………………………………………………………………………126

الف)نفت،اصلی ترین علاقه آمریکا در خلیج فارس ……………………………………………………………………………………………126

ب)مطلوبیت بازار خلیج فارس …………………………………………………………………………………………………………………………127

ج)امکانات اقتصادی و تجاری منطقه ………………………………………………………………………………………………………………….127

د)توسعه نفوذ سیاسی ……………………………………………………………………………………………………………………………………….127

3-3-4 نوع رابطه آمریکا با کشورهای منطقه پس از جنگ سرد ……………………………………………………………………………..128

3-3-4-1 رابطه آمریکا با ایران ………………………………………………………………………………………………………………………..128

3-3-4-2 رابطه آمریکا با عراق …………………………………………………………………………………………………………………………128

3-3-4-3 رابطه آمریکا با کشورهای عربی حاشیه جنوبی ………………………………………………………………………………………129

3-3-5 نقش آمریکا در ممانعت از ایجاد امنیت دسته جمعی در منطقه خلیج فارس …………………………………………………..130

3-3-5-1 دخالت های آمریکا در بحران های منطقه و ترویج نا امنی بیشتر (قبل از 11 سپتامبر)………………………………….130

الف)حمله عراق به ایران ………………………………………………………………………………………………………………………………..131

ب)حمله عراق به کویت ………………………………………………………………………………………………………………………………..134

3-3-5-2 حمله یک جانبه به عراق (پس از 11 سپتامبر ) ……………………………………………………………………………………..136

الف)اهداف آمریکا حضور درعراق …………………………………………………………………………………………………………………..138

1)اهداف نظامی …………………………………………………………………………………………………………………………………………..139

2)اهداف سیاسی …………………………………………………………………………………………………………………………………………..140

3)اهداف اقتصادی ………………………………………………………………………………………………………………………………………..140

ب)پیامدهای حمله آمریکا به عراق واشاعه ی بی نظمی ……………………………………………………………………………………..141

1)پیامدهای سیاسی دموکرات ……………………………………………………………………………………………………………………….141

2)پیامد های امنیتی ………………………………………………………………………………………………………………………………………144

3)پیامد های اقتصادی …………………………………………………………………………………………………………………………………..146

3-3-6 سیاست های کلیدی آمریکا در ترویج واگراییی ………………………………………………………………………………………………..147

3-3-6-1 ایران هراسی ………………………………………………………………………………………………………………………………………148

3-3-6-2 فرقه گرایی ………………………………………………………………………………………………………………………………………..150

3-3-6-3 گسترش تسلیحاتی ……………………………………………………………………………………………………………………………150

نتیجه گیری …………………………………………………………………………………………………………………………………………………..153

فصل چهارم

«نا امنی خلیج فارس ونووا قعگرایی»

4-1 مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………157

4-4 نا امنی در خلیج فارس ………………………………………………………………………………………………………………………………158

4-2-1 هژمونیک گرایی …………………………………………………………………………………………………………………………………….158

4-2-1-1 حمله عراق به کویت ………………………………………………………………………………………………………………………..159

الف)دیدگاه شورای همکاری خلیج فارس (کشورهای عرب منطقه) ……………………………………………………………………….160

ب)دیدگاه آمریکا ……………………………………………………………………………………………………………………………………………162

ج)جمهوری اسلامی ایران وجنگ کویت ………………………………………………………………………………………………………….165

4-2-1-2 حمله آمریکا به عراق…………………………………………………………………………………………………………………………166

الف) دیدگاه ایران ……………………………………………………………………………………………………………………………………….168

ب)کشورهای عرب منطقه خلیج فارس ………………………………………………………………………………………………………….169

4-2-2 موازنه گرایی پس از جنگ سرد ………………………………………………………………………………………………………………..170

4-2-2-1 توازن قوا در خلیج فارس ………………………………………………………………………………………………………………….171

4-2-2-2 توازن قوا در استراتژی آمریکا……………………………………………………………………………………………………………..171

4-2-2-3 جنگ عراق وتوازن قوای جدید ………………………………………………………………………………………………………….173

نتیجه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….175

فصل پنجم

«نتیجه گیری وپیشنهادها»

5-1 عوامل ضعف یا شکست سازمان منطقه ای ……………………………………………………………………………………………………179

5-2 راهکارهای رهایی از موانع امنیت جمعی………………………………………………………………………………………………………………180

5-3 توازن امنیت ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………183

الف) توازن امنیت با تاکید بر نقش ایران………………………………………………………………………………………………………………………183

ب)امنیت جمعی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………186

فهرست منابع و مأخذ ……………………………………………………………………………………………………………………………………..188

چکیده

منطقه خلیج فارس و به عبارتی کشورهای این منطقه دارای پتانسیل های بالقوه ای به صورت مشترک می باشند که می توانند امنیت دسته جمعی را در راستای توسعه و اتحاد منطقه ای همراهی کنند .

خلیج فارس بدلیل منابع عظیم نفتی و موقعیت خاص ژئوپلیتیکی همواره بطور خاص مورد توجه قرار گرفته است . وابستگی امنیت بسیاری از کشورها با امنیت منطقه خلیج فارس باعث شده که حوادث و وقایع در آن جنبه فرامنطقه ای و بین المللی به خود بگیرد. در تحقیق حاضر با وجود شرایط مشترک منطقه ای، دلایل عدم شکل گیری امنیت دسته جمعی در منطقه را مورد بررسی قرار داده و مشخص می نماییم که چرا امنیت دسته جمعی نتوانسته است در این منطقه شکل بگیرد.

امنیت در این قسمت بدلیل مشکلات حاد و اختلاف هایی که در بین کشورهای منطقه حاکم است تحت تاثیر و نقش پررنگ قدرت های فرامنطقه ای قرار گرفته است. کشورهای منطقه تاکنون نتوانسته اند با وجود قدرت های خارجی به یک امنیت دسته جمعی و مشترک دست یابند. انجام مسئله مهم امنیت جمعی در منطقه خلیج فارس  تحت تاثیر عواملی مهم در دو سطح منطقه ای ( بخش پیرامونی ، اختلافات سیاسی ، اقتصادی ،‌نظامی ، اجتماعی ) و سطح فرا منطقه ای ( تاثیرات غرب  و عوامل تاثیر گذار جدید جهانی ) قرار دارند.

در این تحقیق با تاکید برموازنه گرایی هژمونیک که یکی از الگوهای امنیت سازی در رهیافت نوواقعگرایی می باشد به بررسی مسائل امنیتی مربوط به منطقه خلیج فارس با تمرکز بر عوامل داخلی و خارجی موثر می پردازیم . عوامل داخلی تحت تاثیر شدید عوامل فرامنطقه ای قرار دارند و وابستگی شدید بین این دو دست به دست هم داده تا هر چه بیشتر جو منطقه نا آرام و درگیر اموج سهمگین بی ثباتی باشد.

کلید واژه ها : خلیج فارس،نوواقعگرایی،امنیت منطقه ای،موازنه گرایی، هژمون ،جنگ سرد،امنیت دسته جمعی،

یک مطلب دیگر :

خرید پایان نامه : بانکداری با استفاده از کامپیوترهای خانگی

فصل یکم

(کلیات تحقیق)

1-1 مقدمه

خلیج فارس از مهمترین مناطق جهان از منظر ژئواستراتژیک و ژئواکونومیک محسوب می شود و از طرفی می توان گفت که امنیت در منطقه از شرایطی برخوردار است که به نوعی پیوستگی امنیتی در بین کشورها را به همراه دارد.اخلافات در بین کشورهای منطقه خلیج فارس باعث شده است که آنها روابط خوبی را با همدیگر نداشته باشند . از طرفی باتوجه به شرایط ژئواستراتژیک و ژئواکونومیک خلیج فارس و اهمیت آن برای قدرت های فرامنطقه ای و سعی آنها برای تسلط بر این منطقه مزید بر علت گردیده است وآنها را هرچه بیشر از هم دور کرده است. می توان گفت که امنیت در خلیج فارس ،کانون امنیت بین المللی محسوب  می گردد. مسائلی مانند امنیت انرژی و … پیوند امنیت این منطقه با امنیت جهانی را افزایش داده است. بر این اساس ایجاد سازوکارهای مناسب برای شکل دهی به امنیت پایدار با توجه به موانع و چالش های موجود دغدغه ای با ابعاد منطقه ای و بین المللی تلقی می گردد.

خلیج فارس به لحاظ جغرافیایی از کشورهای عربی حاشیه جنوبی خلیج فارس به اضافه ایران و عراق تشکیل شده و دربرگیرنده کشورهای ایران، عمان، عراق، عربستان سعودی، کویت، امارات متحده عربی، قطرو بحرین می باشد.

منطقه خلیج فارس از دیر باز شاهد چالش قدرت و رقابت مداوم قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای بوده است وامنیت و ثبات و آرامش در منطقه بویژه از ابتدای قرن بیستم ،یعنی از زمان کشف و استخراج نفت مختل شده است. به همین دلیل  از آن تاریخ تا کنون مساله امنیت خلیج فارس و ترتیب های مطلوب در این راستا و چگونگی مشارکت دولت های منطقه ای و بین المللی در آن ، از جمله مهمترین و حساس ترین مباحث در منطقه بوده است .

جهت تامین امنیت در منطقه ،اقدامات اعتمادسازی از جمله راهکارهای پیش رو جهت ایجاد یک ساختار مشترک در بین کشورهای منطقه می باشد وقبل ازهراقدامی جهت گسترش روابط و همگرایی در منطقه ،عوامل تنش زا را که همواره موجب جلوگیری از نزدیک شدن کشورهای منطقه به یکدیگر شده است بایستی مورد شناسایی قرار گرفته و در جهت رفع آنها برآییم. بررسی و رفع عوامل واگرایی می تواند به برقرای فضای  اعتماد وایجاد روابط حسنه در بین کشور های منطقه کمک  نماید.

در این تحقیق سعی در بررسی موانع و چالش های اصلی شکل گیری امنیت پایدار در منطقه خلیج فارس از دیدگاه نو واقعگرایان داریم. در این خصوص این فرضیه مطرح شده است که خلیج فارس به عنوان یک مجموعه امنیتی به دلیل مجموعه عوامل و مؤلفه های منطقه ای از جمله غالب بودن اختلافات و چالش  های  دوستی و همکاری در روابط بین بازیگران و رویکردهای متفاوت آنها از یکسو و تأثیرگذاری منفی متغیرهای فرامنطقه ای از سوی دیگر تاکنون شاهد ایجاد امنیت پایدار نبوده است واز طرفی می دانیم که با توجه به شرایط منطقه و وابستگیهای امنیتی بین بازیگران آن، ایجاد امنیت پایدار تنها از طریق تعاملات مشترک در قالب الگوی امنیت جمعی موثرو کارا خواهد بود.

در بررسی و حل نمودن موانع شکل گیری امنیت پایدار در منطقه خلیج فارس در قالب نظریه امنیت منطقه ای  باید به عوامل و مؤلفه های برجسته در این نظریه از جمله رویکردهای بازیگران اصلی مجموعه امنیتی خلیج فارس یعنی ایران، عربستان سعودی و عراق توجه خاص داشت. از سوی دیگر به مؤلفه های خارجی تأثیرگذار در مجموعه امنیتی خلیج فارس و به ویژه نقش آمریکا  نیز بایستی توجهی خاص تر داشت.

در توازن قدرتها در آینده، با توجه به خصوصیات و اهمیت ژئواکونومیک خلیج فارس و برخورداری از حجم بالای ذخایر انرژی، برتری متعلق  به قدرتی خواهد بود که بر منابع نفت وگاز و خطوط انتقال انرژی در این منطقه تسلط داشته باشد.برای رسیدن به پاسخی منطقی در تحقیق و همچنین طراحی یک الگوی تامین دسته جمعی می توان موارد  زیر را مطرح  و مورد بررسی قرار داد.

١-رابطه  تولید و مصرف انرژی جهان در میان مدت و کوتاه مدت در آینده .

جنبش فمنیسم از منظر اسناد بین المللی

• دکتر سید باقر میرعباسی

                        هیأت داوران:                        2. دکتر ابومحمد عسگرخانی

3.          دکتر مریم مرادی    

زمستان 1393

 تقدیم به:

خانواده عزیزم…

خصوصاً برادرم محمود که همواره و در همه مراحل حامی

من بود

سپاسگذاری:

از استاد فرهیختـه و بـزرگوارم جنـاب آقای دکتر سیـد باقر

میرعباسی که به عنوان استـاد راهنما با مطالعه و رهنمودهای

حکیـمانه خویـش در کلیـه مراحل این تحقیــق اینجانب را

یاری نمودند، نهایت تقدیر و سپاس را دارم.

در پایان از عزیزان واحد پژوهش و همه دستهایی که دستان

مرا یاری کردند تشکر و قدردانی می‌کنم.

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                             صفحه

چکیده…………………………………………………. 1

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1- مقدمه…………………………………………………. 3

1-2- بیان مسأله…………………………………………………. 5

1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق…………………………………………………. 6

1-4- اهداف تحقیق…………………………………………………. 7

1-4-1- هدف کلی تحقیق…………………………………………………. 7

1-4-2- اهداف فرعی…………………………………………………. 7

1-5- سؤالات تحقیق…………………………………………………. 8

1-5-1- سؤال اصلی…………………………………………………. 8

1-5-2- سؤالات فرعی…………………………………………………. 8

1-6- فرضیه‏های تحقیق…………………………………………………. 8

1-6-1- فرضیه اصلی…………………………………………………. 8

1-6-2- فرضیه فرعی…………………………………………………. 8

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق

2-1- مقدمه…………………………………………………. 10

2-2- مبانی نظری پژوهش…………………………………………………. 10

2-2-1- مفهوم شناسی…………………………………………………. 10

2-2-1-1- فمنیسم…………………………………………………. 10

2-2-1-2- رادیکال…………………………………………………. 11

2-2-1-3- تعریف اسناد بین المللی…………………………………………………. 11

2-2-2- تاریخچه فمینیسم…………………………………………………. 12

2-2-2-1- موج های فمینیستی…………………………………………………. 12

2-2-2-1-1- موج اول فمینیسم…………………………………………………. 13

2-2-2-1-2- موج دوم فمینیسم…………………………………………………. 13

2-2-2-1-3- موج سوم فمینیسم…………………………………………………. 13

عنوان                                                                                                             صفحه

2-2-2-1-4- موج چهارم فمینیسم (موج آرام)…………………………………………………. 14

2-2-3- تفسیر زمینه های ظهور فمینیسم در غرب…………………………………………………. 14

2-2-3-1- نظام اقتصادی سرمایه داری و تأثیر آن بر موقعیت زنان…………………………………………………. 16

2-2-3-2- دولت مدرن لیبرال و حقوق زنان…………………………………………………. 16

2-2-4-4- فلسفه و معرفت شناسی…………………………………………………. 18

2-2-4-5- فلسفه سیاسی…………………………………………………. 18

2-2-5- تجدد و زمینه سازی فکری برای جنبش زنان…………………………………………………. 21

2-2-5-1- جنبش های اجتماعی زنان در غرب (نخستین جنبش اجتماعی زنان در غرب)…………………………………………………. 21

2-2-5-2- زنان و جنبش صلح خواهی (دومین جنبش اجتماعی فمینیسم)…………………………………………………. 22

2-2-5-3- تلاش برای کسب حق رای (سومین جنبش اجتماعی فمینیسم)…………………………………………………. 22

2-2-5-4- رکود جنبش فمنیسم پس از کسب حق رای…………………………………………………. 23

2-2-5-5- جنبش برابری طلبان فمینیسم…………………………………………………. 23

2-2-6- بررسی مبانی نظری اندیشه فمینیستی (اقسام نظریه ها و نگرش های فمینیستی)…………………………………………………. 24

2-2-6-1- فمینیست های لیبرال…………………………………………………. 24

2-2-6-2- فمینیست های مارکسیست…………………………………………………. 24

2-2-6-3- فمینیست های رادیکال…………………………………………………. 25

2-2-6-4- سوسیال فمینیسم…………………………………………………. 25

2-2-6-5- فمینیست های پست مدرن…………………………………………………. 25

2-2-6-6- فمینیسم اسلامی…………………………………………………. 25

2-2-6-7- معرفت شناسی دیدگاه فمینیستی…………………………………………………. 26

2-2-6-8- تزلزل در دیدگاههای فمینیستی…………………………………………………. 28

2-2-7- آثار موج اول و دوم…………………………………………………. 29

2-2-7-1- خشونت متقابل و فمینیسم انقلابی…………………………………………………. 29

2-2-7-2- فمینیست های نئو کلاسیک و احیای جریان صلح طلبی…………………………………………………. 30

2-2-7-3- فمینیسم لیبرال (اصلاح طلب) و فمینیسم رادیکال (رهائی بخش)…………………………………………………. 30

2-2-7-4- دوره­ی رکود…………………………………………………. 31

2-2-8- فمینیسم پسا مدرن (آثار موج سوم)…………………………………………………. 31

2-2-9- تفسیر موج نخست جنبش زنان(1920-1848)  و دستاورهای آن…………………………………………………. 32

2-2-9-1- تعلیق جنبش زنان: 1960-1920…………………………………………………. 34

عنوان                                                                                                             صفحه

2-2-9-2- «افول» جنبش اعتراضی: حرکت از فعالیت های غیرنهادینه به سیاست نهادینه…………………………………………………. 34

2-2-9-3- زمینه های افول فمینیسم و جنبش زنان…………………………………………………. 35

2-2-9-4- ابهام گفتاری جنبش حق رأی: فمینیسم «تفاوت در مقابل فمینیسم «برابری»…………………………………………………. 35

2-2-9-5- رشد تفاوت در میان زنان…………………………………………………. 36

2-2-9-6- هژمونیک درباره جایگاه زنان…………………………………………………. 36

2-2-10- تفسیر موج دوم زمینه ظهور موج دوم جنبش زنان…………………………………………………. 37

2-2-10-1- تحولات سرمایه داری و تأثیرات آن بر موقعیت زنان…………………………………………………. 37

2-2-10-2- دولت رفاهی و موقعیت زنان…………………………………………………. 38

2-2-10-3- فمینیسم لیبرال- اصلاح طلب طرفدار حقوق زنان…………………………………………………. 39

2-2-10-4- فمینیسم برابری…………………………………………………. 39

2-2-10-5- فمینیسم رادیکال و طرفدار رهایی زنان…………………………………………………. 40

2-2-10-6- محورهای مبارزه و ابزارهای مبارزاتی…………………………………………………. 40

2-2-11- تفسیر موج سوم (زمینه ظهور موج سوم فمینیسم)…………………………………………………. 43

2-2-11-1- جامعه پساصنعتی: از جمله زمینه­های ظهور موج سوم فمینیسم…………………………………………………. 44

2-2-11-2- ظهور سرمایه­داری «بی سازمان» و تأثیر آن بر وضعیت زنان در موج سوم…………………………………………………. 45

2-2-11-3- تکثر جریان­های فمینیستی در موج سوم…………………………………………………. 46

2-2-11-4- مبارزه در عرصه فعالیت­های نظری- آکادمیک(فمینیسم و مسأله «تفاوت»)…………………………………………………. 47

2-3- پیشینه تحقیق…………………………………………………. 48

2-3-1- تحقیقات داخلی…………………………………………………. 48

یک مطلب دیگر :

چگونه انعطاف بدن را بالا ببریم؟

فصل سوم: بررسی محتوای اسناد (بین المللی و داخلی ناظر به فمینیسم)

3-1- جنبش فمینیسم و مسأله خشونت علیه زنان…………………………………………………. 52

3-2- لزوم مشارکت زنان در فعالیت­های سیاسی و برخورداری از حقوق مساوی با مردان…………………………………………………. 55

3-3- موضوعات بخش­های کنوانسیون…………………………………………………. 56

3-4- موضوعات مواد کنوانسیون…………………………………………………. 57

3-4-1- مقدمه کنوانسیون…………………………………………………. 57

3-4-1-1- نگرانی از گسترش تبعیض علیه زنان…………………………………………………. 57

3-4-1-2- کنوانسیون رفع تبعیض علیه زنان (1979)…………………………………………………. 57

3-4-1-3- اعلامیه رفع تبعیض علیه زنان (1967)…………………………………………………. 58

عنوان                                                                                                             صفحه

3-5- توزیع موضوعی مواد اصلی کنوانسیون (بخشهای اول تا چهارم)…………………………………………………. 58

3-6- مدل محتوایی کنوانسیون رفع تبعیض علیه زنان…………………………………………………. 59

3-7- پیامدهای اجتماعی اجرای مفاد کنوانسیون…………………………………………………. 60

3-7-1- کلی بودن شرط در معاهدات بین المللی…………………………………………………. 61

3-7-2- حق شرط جمهوری اسلامی ایران…………………………………………………. 62

3-8- اشتغال زنان در اسناد بین المللی حقوق بشر و جمهوری اسلامی…………………………………………………. 64

3-8-1- اسناد بین المللی حقوق بشر و اشتغال زنان…………………………………………………. 65

3-8-1-1- مقاوله نامه،کاراجباری (مصوب1303)…………………………………………………. 65

3-8-1-2- اعلامیه جهانی حقوق بشر (مصوب 1327)…………………………………………………. 65

3-8-1-3- مقاوله نامه تساوی اجرت کارگران زن و مرد در قبال کار هم ارزش (مصوب 1330)…………………………………………………. 67

3-8-1-4- مقاوله نامه نفی تبعیض در امور مربوط به استخدام و اشتغال (مصوب 1337)…………………………………………………. 67

3-8-1-5- میثاق بین المللی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی (مصوب 1345)…………………………………………………. 68

3-8-1-6- اعلامیه تهران (مصوب 1347)…………………………………………………. 69

3-8-1-7- کنوانسیون رفع کلیه تبعیضات علیه زنان (مصوب 1358)…………………………………………………. 71

3-8-1-8- اعلامیه اسلامی حقوق بشر (مصوب 1369)…………………………………………………. 72

3-8-1-9- منشور حقوق و مسئولیت­های زن در کشورهای اسلامی (مصوب 1385)…………………………………………………. 73

3-8-1-10- قوانین جمهوری اسلامی ایران و اشتغال زنان…………………………………………………. 75

3-8-1-10-1- قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران (مصوب 1358)…………………………………………………. 75

3-8-1-10-2- قانون خدمت نیمه وقت بانوان (مصوب 1362)…………………………………………………. 77

3-8-1-10-3- قانون کار(مصوب 1369)…………………………………………………. 79

مطالعه تاثیرجنگ نرم برامنیت اجتماعی ایران(در دوره ریاست جمهوری محموداحمدی نژادازسال1384الی ...

2-8)ماهیت جنگ نرم……………………………………………………………………………………………………………………………………… 31

2-8-1)هویت سازی…………………………………………………………………………………………………………………………………………31

2-8-2)ریزوم واربودن………………………………………………………………………………………………………………………………………32

2-8-3)تفکرسیار………………………………………………………………………………………………………………………………………………32

2-8-4)دگرگون سازی………………………………………………………………………………………………………………………………………32

2-8-5)بنیان گفتمانی………………………………………………………………………………………………………………………………………..32

2-8-6)پروژه پروسه…………………………………………………………………………………………………………………………………………32

2-8-7)ذهنی عینی……………………………………………………………………………………………………………………………………………32

2-8-8)فرایند محوری……………………………………………………………………………………………………………………………………….33

2-8-9)رویگداری رویاروئی………………………………………………………………………………………………………………………………33

2-8-10)درونی بیرونی……………………………………………………………………………………………………………………………………..33

2-8-11)چندوجهی بودن…………………………………………………………………………………………………………………………………..33

2-8-12)فیزیکال متافیزیکال………………………………………………………………………………………………………………………………33

2-8-13)خودترمیمی و خود تقویت سای……………………………………………………………………………………………………………33

2-8-14)نخبه محوری………………………………………………………………………………………………………………………………………33

2-9)مفاهیم مرتبط با جنگ نرم…………………………………………………………………………………………………………………………. 34

2-9-1)قدرت نرم…………………………………………………………………………………………………………………………………………….34

2-10)منابع قدرت نرم…………………………………………………………………………………………………………………………………….. 35

2-11) مؤلفه­های قدرت نرم…………………………………………………………………………………………………………………………….. 37

2-11-1)جنگ روانی………………………………………………………………………………………………………………………………………..37

2-11-2)جنگ ادراکی……………………………………………………………………………………………………………………………………….38

2-11-3)نافرمانی مدنی……………………………………………………………………………………………………………………………………..39

2-11-4)نبرد اطلاعاتی……………………………………………………………………………………………………………………………………..40

2-11-4-1)ویژگی نبرد اطلاعاتی استراتژیک……………………………………………………………………………………………………….44

2-12) ابعاد جنگ نرم……………………………………………………………………………………………………………………………………… 44

2-12-1)بعد فرهنگی………………………………………………………………………………………………………………………………………..44

2-12-2)بعدسیاسی…………………………………………………………………………………………………………………………………………..45

2-12-3)بعداجتماعی………………………………………………………………………………………………………………………………………..45

2-13)مخاطب شناسی جنگ نرم………………………………………………………………………………………………………………………. 45

2-13-1)نخبگان فکری کشورهدف…………………………………………………………………………………………………………………….45

2-13-2)مردمان کشورهدف………………………………………………………………………………………………………………………………46

2-14) نظریه پردازان اصلی جنگ نرم………………………………………………………………………………………………………………….46

2-14-1)جوزف نای…………………………………………………………………………………………………………………………………………46

2-14-2)نیکولاس لومان……………………………………………………………………………………………………………………………………48

2-14-3)نظریات و نظریه پردازان پست مدرن………………………………………………………………………………………………………49

جمع بندی فصل دوم…………………………………………………………………………………………………………………………………………51

فصل سوم:امنیت وامنیت اجتماعی

3-) امنیت…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..53

3-1)مفهوم امنیت………………………………………………………………………………………………………………………………………………..53

3-2) دیدگاه­های مختلف در خصوص امنیت………………………………………………………………………………………………………….55

3-2-1)دیدگاه سنتی……………………………………………………………………………………………………………………………………………55

3-2-2)دیدگاه مدرن……………………………………………………………………………………………………………………………………………55

3-3) اقسام امنیت از لحاظ ساختاری……………………………………………………………………………………………………………………. 55

3-3-1)امنیت فردی……………………………………………………………………………………………………………………………………………..56

3-3-2)امنیت اجتماعی…………………………………………………………………………………………………………………………………………56

3-4) مفهوم امنیت اجتماعی……………………………………………………………………………………………………………………………….. 57

3-5)نظریه­پردازان و امنیت اجتماعی……………………………………………………………………………………………………………………….58

3-5-1)پارسونز و امنیت اجتماعی…………………………………………………………………………………………………………………………58

3-5-2)مارکس و امنیت اجتماعی………………………………………………………………………………………………………………………….59

3-5-3)تونیس و امنیت اجتماعی…………………………………………………………………………………………………………………………..60

3-6) بعد اجتماعی امنیت……………………………………………………………………………………………………………………………………. 60

3-7) هنجارهای اجتماعی و امنیت اجتماعی……………………………………………………………………………………………………………61

3-7-1)هنجارهای دینی………………………………………………………………………………………………………………………………………..61

3-7-2)هنجارهای رسمی……………………………………………………………………………………………………………………………………..61

3-7-3)هنجارهای سنتی(غیر رسمی)……………………………………………………………………………………………………………………..62

3-8) ابعاد امنیت اجتماعی……………………………………………………………………………………………………………………………………63

3-8-1)امنیت اجتماعی(بعد عینی)………………………………………………………………………………………………………………………. 64

3-8-2)امنیت اجتماعی(بعد ذهنی)………………………………………………………………………………………………………………………. 65

3-9) مشکلات حوزه امنیت عینی…………………………………………………………………………………………………………………………. 66

3-9-1)بیکاری……………………………………………………………………………………………………………………………………………………66

3-9-2)تورم……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….67

3-9-3)اعتیاد………………………………………………………………………………………………………………………………………………………67

3-9-4)فقر…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………67

3-9-5)فرار ازخانه………………………………………………………………………………………………………………………………………………67

3-9-6)جدائی زن و شوهر……………………………………………………………………………………………………………………………………68

3-9-7)مهاجرت………………………………………………………………………………………………………………………………………………….68

3-9-8)فرارنخبگان کشور……………………………………………………………………………………………………………………………………..68

3-9-9)فاصله یا شکاف طبقاتی……………………………………………………………………………………………………………………………..69

3-9-10)جرائم اقتصادی………………………………………………………………………………………………………………………………………69

3-9-11)سوءاستفاده نخبگان…………………………………………………………………………………………………………………………………69

3-9-12 (رشد سریع)جمعیت……………………………………………………………………………………………………………………………….69

3-9-13)حاشیه نشینی………………………………………………………………………………………………………………………………………….70

3-10) مشکلات حوزه امنیت ذهنی …………………………………………………………………………………………………………………….. 70

3-10-1)بی سازمانی اجتماعی……………………………………………………………………………………………………………………………….70

3-10-2)ازخود بیگانگی……………………………………………………………………………………………………………………………………….71

3-10-3)نابرابری اجتماعی……………………………………………………………………………………………………………………………………72

3-10-4)بی هنجاری……………………………………………………………………………………………………………………………………………72

3-10-5)شکاف نسلی………………………………………………………………………………………………………………………………………….73

3-10-6)اخلال در سرمایه اجتماعی……………………………………………………………………………………………………………………….74

جمع بندی فصل…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..75

فصل چهارم:ابزارهای جنگ نرم(فضای مجازی):

4-1) رسانه‌ها………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..78

4-2)مطبوعات………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………80

4-3)شبکه های رادیوئی………………………………………………………………………………………………………………………………………………….81

4-4)شبکه های تلویزیونی………………………………………………………………………………………………………………………………………………81

4-5)اینترنت…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………82

4-6)ایمیل……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………82

4-7)ماهواره ها……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..83

4-8)ادبیات مکتوب:داستان کوتاه ورمان……………………………………………………………………………………………………………………………83

4-9)نشریات………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..84

4-10)عرصه هنر……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………84

4-11)انیمیشین……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..85

4-12)بازهای ریانه ای……………………………………………………………………………………………………………………………………………………86

4-13)اسباب بازی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………86

4-14)نمادهاومدها…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………86

4-15)استفاده ازظرفیت مراکزعلمی………………………………………………………………………………………………………………………………….87

4-16)استفاده از ظرفیت های بین المللی…………………………………………………………………………………………………………………………..89

4-17)تاثیر فضای مجازی در نارضایتی خانوادگی………………………………………………………………………………………………………………89

4-17-1)اعتیاد به اینترنت……………………………………………………………………………………………………………………………………………….90

4-17-2)تعارض ارزش ها……………………………………………………………………………………………………………………………………………..90

4-17-3) گسترش ارتباطات نامتعارف میان جوانان…………………………………………………………………………………………………………….90

4-17-4)شکاف نسل ها…………………………………………………………………………………………………………………………………………………90

4-17-5)سوء استفاده جنسی…………………………………………………………………………………………………………………………………………..91

4-17-6)انزوای اجتماعی……………………………………………………………………………………………………………………………………………….91

4-18)تقابل و رویارویی در فضای مجازی………………………………………………………………………………………………………………………..92

4-19)توانمندی ایران به لحاظ رسانه ای…………………………………………………………………………………………………………………………..93

4-20)آسیب پذیری ساختار رسانه ای در ایران………………………………………………………………………………………………………………….94

جمع بندی فصل چهارم…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..95

فصل پنجم: تاثیر جنگ نرم بر امنیت اجتماعی ایران(در دوران احمدی نژاد):

5-1)زندگی نامه محمود احمدی نژاد……………………………………………………………………………………………………………………….98

5-1-1)بیانات هشت سال اخیرحضرت آیت الله خامنه ای رهبر انقلاب اسلامی درباره نقاط قوت و ضعف دولت…………. 100

5-2) تأثیر جنگ نرم بر سیاست و نتایج آن بر امنیت اجتماعی…………………………………………………………………………………..101

5-2-1) فتنه………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..103

5-2-2) فتنه88……………………………………………………………………………………………………………………………………………………103

5-3)علل افزایش جنگ نرم غرب به ویژه ایالات متحده آمریکادر دولت نهم و دهم……………………………………………………..106

5-4) تأثیر جنگ نرم بر خانواده و نتایج آن بر امنیت اجتماعی……………………………………………………………………………………109

5-5) تاثیر جنگ نرم بر رشد اعتیاد و مواد مخدر و نتایج آن بر امنیت اجتماعی……………………………………………………………112

5-6) تاثیر جنگ نرم بر رشد بیکاری و نتایج آن بر امنیت اجتماعی…………………………………………………………………………….116

5-7)تاثیر جنگ نرم بر رشد تورم و نتایج آن بر امنیت اجتماعی…………………………………………………………………………………118

5-8)تاثیر جنگ نرم بر رشد فقر و نتایج آن بر امنیت اجتماعی…………………………………………………………………………………..120

یک مطلب دیگر :

نگارش پایان نامه

5-9)تاثیر جنگ نرم بر فرهنگ و نتایج آن بر امنیت اجتماعی…………………………………………………………………………………….122

5-9-1)استحاله فرهنگی……………………………………………………………………………………………………………………………………….122

5-9-2) سستی اعتقادات………………………………………………………………………………………………………………………………………124

5-9-3)ازخود بیگانگی…………………………………………………………………………………………………………………………………………125

5-9-4) ویژگی های تهاجم فرهنگی …………………………………………………………………………………………………………………….126

5-9-5)عوامل تهاجم فرهنگی ………………………………………………………………………………………………………………………………126

5-9-6)شیوه های تهاجم فرهنگی………………………………………………………………………………………………………………………….127

5-9-9)مراحل تهاجم فرهنگی………………………………………………………………………………………………………………………………128

5-9-10)ابزارهای تهاجم فرهنگی………………………………………………………………………………………………………………………….129

5-9-11)بسترهای تهاجم فرهنگی ………………………………………………………………………………………………………………………..131

5-10) سایر اقدامات دشمن………………………………………………………………………………………………………………………………….132

5-10-1)گسترش عمق و دامنه جنگ های اطلاعاتی………………………………………………………………………………………………..132

5-10-2) رفع خلأ اطلاعاتی پیرامون تأسیسات هسته ای و موشکی جمهوری اسلامی ایران………………………………………….132

5-10-3)شستشوی مغزی پناهندگان ایرانی و کاربست هدفمند آنها در شبکه های جاسوسی…………………………………………132

5-10-4) تأسیس میز مخصوص مطالعات ایران……………………………………………………………………………………………………….133

5-10-5)ایجاد و توسعه هدفمند جنگ های فرقه ای در محیط امنیتی داخلی و خارجی جمهوری اسلامی ایران……………..133

5-10-5-1)تلاش وهابیون برای شبهه افکنی در فرایض حج…………………………………………………………………………………….133

5-10-5-2) افزایش تبلیغات گروه های ضاله در برخی نواحی استان های مرزی…………………………………………………………133

5-10-5-3)توجیه «مداخلات بشردوستانه» با ابزار مانور تبلیغاتی………………………………………………………………………………133

5-10-5-3-1)  کمیته سوم مجمع عمومی سازمان ملل…………………………………………………………………………………………….133

5-10-5-3-2) سازمان «دیده بان حقوق بشر………………………………………………………………………………………………………….134

5-10-5-3-3) پارلمان اتحادیه اروپا……………………………………………………………………………………………………………………..134

5-10-5-3-4)حمایت از ایجاد و گسترش شایعه های براندازانه……………………………………………………………………………….134

نتیجه گیری و پیشنهاد…………………………………………………………………………………………………………………………………………..135

منابع :………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………137

فهرست جداول:

تحلیل حوزه‌های تعامل و تقابل سیاست خارجی هند و ایران پس از پیروزی انقلاب ...

2-1- مقدمه. 16

2-2- نو واقع گرایی. 16

2-3- مفروضه‌های نظریه نوواقع‌گرایی. 18

2-3-1- امنیت ‌طلبی. 18

2-3-2- الگو و فرایند تصمیم‌گیری.. 19

2-3-3- منافع و اهداف ملی. 20

2-3-4- ساختار نظام بین الملل. 20

2-3-5- نوواقع گرایی و همکاری بین المللی. 23

2-3-6- نوواقع گرایی و سیاست خارجی. 25

2-4- لیبرالیسم 25

2-5- نئولیبرالیسم 27

2-6- نهادگرایی نئولیبرال. 29

2-7- ریشه ها 30

2-8- اصول. 31

2-9- نهادگرایی نئولیبرال و همکاری بین المللی. 35

2-10- مقایسه نئورئالیسم و نئولیبرالیسم 37

2-11- نوواقع گرایی و نئولیبرالیسم؛ تعامل و تقابل با ایران. 39

2-12- نتیجه گیری.. 41

فصل سوم: تعامل ایران و هند در سایه تحریم‌های بین المللی

3-1- مقدمه. 43

3-2- پیشینه روابط ایران و هند پس از استقلال هندوستان. 43

3-3- روابط ایران و هند پس از انقلاب اسلامی. 46

3-4- زمینه‌های همکاری: 50

3-4-1- انرژی.. 51

3-4-2- تجارت و تکنولوژی.. 52

3-4-3- حوزه‌های تکنیکی. 52

3-5- اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی‌ایران. 54

3-6- اهداف سیاست خارحی جمهوری اسلامی‌ایران. 54

3-7- اصول سیاست خارجی هند 55

3-8- سیاست خارجی هند نسبت به ایران. 58

3-9- عرصه‌های تعامل ایران و هند: 61

3-10- همکاری‌های منطقه ای.. 61

3-11- نفی جهان تک قطبی: تغییر ساختار نظام بین الملل. 63

3-12- همکاری‌های اقتصادی: حوزه‌های انرژی، ترانزیت و فناوری.. 63

3-13- نتیجه گیری.. 66

فصل چهارم: تقابل ایران و هند در سایه تحریم‌های بین المللی

4-1- مقدمه. 68

4-2- تحریم‌ها علیه ایران. 68

4-3- تحریم‌های بین المللی: 68

4-4- تحریم‌های آمریکا 72

4-5- مناسبات هند و آمریکا 75

4-6- عرصه‌های تقابل ایران و هند 78

4-6-1- تعاملات هند با غرب.. 78

4-6-2- هند و بازیگران منطقه ای.. 80

4-7- مسأله هسته ای ایران. 81

4-8- جایگاه ایران و هند در سیاست خارجی یکدیگر. 83

4-9- نتیجه گیری.. 86

فصل پنجم: نتیجه گیری

5-1- نتیجه‌گیری.. 88

منابع و مآخذ 93

کتب.. 93

مقالات.. 95

منابع اینترنتی. 97

چکیده

روابط ایران و هند در طول قرن‌ها رو به گسترش بوده است. دو کشور سال‌های متمادی، مرزهای مشترکی داشته اند و در عصر کنونی نیز روابط دو کشور بیشتر بر اساس واردات نفت خام ایران پیش می‌رود. در سال‌های بعد از 2000، مؤلفه ای که روابط دو کشو را تحت تأثیر قرار داده، بحث تحریم‌‌هایی  است که به خاطر پرونده هسته ای ایران، علیه این کشور اعمال شده است. در کنار مراودات اقتصادی که هند با ایران دارد،آمریکا نیز یکی از شرکای بزرگ تجاری هند محسوب می‌شود. هند همواره برای حفظ و ارتقای روابطش با آمریکا تلاش می‌کند. لذا سؤالی که به آن پاسخ گفته می‌شود، این است که تحریم‌های بین المللی چه تأثیری بر سیاست خارجی هند در قبال جمهوری اسلامی‌ایران داشته است؟ و در پاسخ گفته می‌شود که تحریم‌های بین المللی باعث اتخاذ سیاست محدودسازی روابط هند با جمهوری اسلامی ‌ایران در حوزه‌های مختلف سیاسی- اقتصادی شده است. علی رغم تعاملات دو کشور، تحریم‌ها علیه ایران، منجر به تقابلاتی نیز در سیاست‌های هند و ایران نسبت به یکدیگر شده است که در تحقیق آورده می‌شود.

واژه‌های کلیدی: هند، ایران، روابط، تحریم ها،آمریکا.  

 

 

 

فصل اول:

کلیات

 

 

 

 

 

1-1- مقدمه

• ایرانیان و هندیان هر دو از نژاد آریایی هستند و پیش از دوران مهاجرت بزرگ، دارای پیوندها ی گوناگونی بوده‌اند. پس از مهاجرت به هند و ایران روابط گسترده‌ای میان ایران و هند وجود داشته است. نزدیکی‌های زبانی و فرهنگی و نژادی از آن دوران دو تمدن ایرانی و هندی  را دارای  روابط پردامنه‌ای کرده بود؛ چنان چه گاه قلمرو ایران در دوران‌هایی چون داریوش بزرگ تا آن سوی سند ادامه داشت. این روابط در طول سده‌های بعد نیز ادامه داشته است. در دوران نوین نیز روابط رسمی‌ایران و هند پس از استقلال هند برقرار گردید. نخستین جرقه‌های آغاز روابط سیاسی دو کشور را باید در سال 1947 و حضور هیئت بلندپایه‌ی ایرانی در دهلی نو و اعلام علاقه‌مندی به کشور تازه استقلال‌یافته‌ی هند دانست. به عبارتی، روابط ایران و هند در مارس 1950، در مدت کوتاهی پس از استقلال هند، برقرار شد و دهلی نو و تهران پیمان دوستی‌ای با نام «صلح و دوستی ابدی» امضاء نمودند؛ اما از نظر سیاسی پس از آن و در عمل هر یک از دو کشور وارد ائتلاف‌های متضاد دوران جنگ سرد شدند و گسترش روابط دوجانبه را متوقف نمودند؛ یعنی عملاً ایران از طریق مشارکت در «پیمان بغداد و سنتو» روابط نزدیکی را با آمریکا و پاکستان برقرار نمود و هند هم به رغم خط‌ مشی عدم تعهد، در کنار شوروی قرار گرفت.

1-2- بیان مسأله

شرایط امروز نظام بین‌‏الملل به‌گونه‏‌ای است که توسعه و بقای کشورهای واقع در هر منطقه، به میزان همکاری، مشارکت و همگرایی آنها بستگی دارد. از سوی دیگر، سطح و کیفیت همکاری‌ها نیز با ویژگی‌های جغرافیایی، ژئوپلیتیک و ظرفیت‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی کشورهای واقع در هر بلوک ارتباط مستقیم دارد.در این میان ایران و هند به‌عنوان دو کشور تأثیرگذار و قدرتمند آسیایی، دارای اشتراکات و روابط تاریخی و فرهنگی بسیاری می‌باشند که دو کشور را همواره به گسترش ارتباطات تشویق نموده است (عسگریان 1392 ،17 ).

این در حالی است که در سال‌های اخیر سیاست خارجی هند در قبال ایران با تحولاتی نوین روبرو بوده است و این کشور در روابط خود با ایران تعدیلاتی را به عمل آورده است. تقریبا بعد از جنگ سرد و به طور مشخص تری بعد از سال ۲۰۰۰  سیاست خارجی هند از نهروئیسم به نئولیبرالیسم و حتی نئورئالیسم تغییر جهت داده است. در این بین در گرایش‌های نئولیبرالیسم و نئورئالیسم توجه یک کشور به قدرت‌های بزرگ افزایش می‌یابد. لذا به نظر میرسد که بر اساس این دو نگرش که یکی(نئولیبرالیسم) در حوزه اقتصادی است و دیگری(نئورئالیسم) در حوزه سیاسی- امنیتی هندوستان به سمت قدرت‌های بزرگ پیش رفته است و چون این سیاست را اتخاذ کرده است، سیاست خارجی آن نیز تحت تأثیر دیدگاه ها، برداشت‌ها و سیاست خارجی قدرت‌های بزرگ هم قرار دارد. در این بین این هندوستان نیست که تعیین کرده که در حوزه انرژی وارد همکاری‌‌هایی  با ایران نشود، چرا که واقعیت‌های استراتژیکی و اقتصادی هند نشان می‌دهد که این کشور برای به حرکت درآوردن چرخ اقتصاد خود نیازمند انرژی کشور‌های مختلف بویژه ایران است. در واقع آن چه باعث شده تا هند از همکاری با ایران در پروژه‌های انرژی صرف نظر کند فشاری است که برخی کشورهای غربی  به ویژه ایالات متحده آمریکا در قالب تحریم‌های بین المللی به هند وارد می‌کند و دقیقا نیز به همین علت است که بسیاری از محافل استراتژیک هند معتقد هستند که توسعه بیش از حد مناسبات هندوستان بابرخی قدرت‌های غربی بویژه با آمریکا به استقلال هند در عرصه سیاست خارجی آسیب زده و باعث شده است تا بسیاری از واقعیت‌های ژئوپلتیک، ژئواکونومیک، ژئوکالچر و ژئواستراتژیک هند در پرتو سیاست‌های ایالات متحده نادیده گرفته شود.

از سوی دیگر درسیاست خارجی ایران نیز قدرتمند شدن هند را در راستای سیاست دنیای چندقطبی و مخالفت با یک‌جانبه‌گرایی آمریکا  را در چارچوب منافع ملی خود ارزیابی می‌کند. هند با جمعیتی بیش از یک میلیارد و دویست میلیون نفر و وسعت سرزمینی به اندازه بیش از دو برابر ایران با یک دهه رشد اقتصادی 8 درصدی و عضویت در باشگاه هسته‌ای دارای توانایی بالایی در تأثیرگذاری منطقه‌ای و حتی جهانی است. این کشور دارای مؤلفه‌های اصلی قدرت یعنی وسعت، جمعیت و قدرت نظامی‌است و رشد سریع اقتصادی آن، هند را به یکی از قطب‌های اقتصادی جهان در آینده نزدیک تبدیل خواهد کرد. از این لحاظ تقویت روابط اقتصادی ایران و هند به نفع منافع دو کشور است و می‌تواند نقش مهمی‌در ثبات و امنیت منطقه داشته باشد. اما در ‌این میان، موضوعات چالش‌برانگیزی نیز در روابط ایران و هند وجود دارد؛ موقعیت خاص ایران در صحنه بین‌المللی و رقابت استراتژیک ایران و آمریکا باعث حساسیت قدرت‌های غربی و به‌ویژه آمریکا به نزدیکی روابط ایران و هند شده است. به‌طوری‌که ایالات متحده آمریکا بارها از هند خواسته است تا مناسبات خود را با ایران در حوزه‌های استراتژیک مثل انرژی و تسلیحات محدود کند. به عبارتی روابط ایران و هند در حال حاضر به‌شدت تحت تأثیر دو محیط قرار دارد: یکی محیط داخلی ایران و هند است که در متن این محیط دو کشور تمایل به توسعه و گسترش مناسبات دارند؛ اما محیط بیرونی هم وجود دارد به‌ویژه تحریم‌های بین المللی به رهبری ایالات متحده آمریکا که درصدد است این روابط در حد محدود باقی بماند. در این راستا پژوهش حاضر درصدد است با توجه به شرایط جدید بین المللی بویژه  روی کارآ مدن دولت جدید در ایران و هم چنین توافقات اخیر ایران با کشورهای غربی بر سر پرونده هسته ای و گشایش  نسبی در سیاست خارجی،به واکاوی دوباره  حوزه تعاملی وتقابلی  دو کشورایران و هند در حوزه سیاست خارجی با هدف نزدیک کردن دیدگاه‌های دو کشور در مسائل منطقه‌ای و مورد علاقه بپردازد.

1-3- ضرورت انجام تحقیق

با  توجه به ظهور هند به عنوان یک بازیگر قدرتمند جهانی در سال‌های اخیر و میزان اثر گذاری  آن در ترتیبات  بین المللی ازیک سو و قرار گرفتن این کشور درحوزه پیرامونی  جمهوری اسلامی‌ایران و داشتن  پیشینه روابط  کهن  با این کشور، تأثیر پذیری این کشور از سیاست‌های  مداخله گرایانه ایالات متحده در ارتباط با ایران به ویژه در حوزه  انرژی هسته ای و تحریم‌های بین المللی بر علیه  صنایع نفت و گاز  کشور و همراهی  ضمنی  هند از این سیاست‌ها از عمده  انگیزه‌های انتخاب موضوع می‌باشد.

1-4- ادبیات تحقیق

هر چند پیرامون موضوع تحقیق به صورت مستقیم  پژوهش جامعی صورت نگرفته است اما در رابطه با روابط ایران و هندو مسائل مربوط به تحریم‌های بین المللی مقالات و مطالبی به صورت جسته و گریخته در برخی متون، مقالات و منابع  اینترنتی موجود است که به برخی از آنها  اشاره می‌شود:

• کتاب آسیا (۸) (ویژه روابط ایران و هند)، نوشته حسین عسگریان، تهران انتشارات ابرار معاصر  تهران،1392

در این پژوهش نوسینده با بررسی عوامل مختلف مؤثر بر تعیین سطح روابط سیاسی دو کشور در متن بررسی تاریخ روابط آنها، به تبیین چارچوبی نظری برای روابط سیاسی درحال توسعه ایران و هند پرداخته است. در این راستا نویسنده ابتدا با کندوکاوی در نگرش‏های غالب موجود می‏کوشد به فهمی‌کلی از نوع نگاه کشورها به محیط بیرونی و عوامل و دلایل برقراری، حفظ و توسعه روابط سیاسی آن‌ها با یکدیگر براساس منطق روابط خارجی بپردازد. به‌نظر نویسنده در نگاهی کلی به نگرش‏های غالب موجود در زمینه روابط ایران و هند، توسعه روابط این دو کشور از یک سو حاصل هم سویی نگرش‏های سیاسی حاکم در سطح ملی برمبنای ریشه‏های فرهنگی و هویتی مشترک، از سوی دیگر مبتنی‌بر همکاری در سطح منطقه‏ای برمبنای ملاحظات امنیتی و هم چنین حاصل دستیابی به افقی مشترک در نوع نگاه به ساختار نظام بین‏الملل برمبنای انگیزه‏های منفعتی است. در این میان نویسنده بر این مدعااست که با نگاهی اجمالی به پیشینه روابط دو کشور، به وضوح می‏توان دریافت که فرهنگ و هویت نقشی برجسته در روابط دو کشور تا پیش از جنگ جهانی دوم داشته است، اما از آن زمان به بعد دو عامل دیگر نیز در این زمینه نقش ایفا کرده‏اند که این دو عامل یکی ملاحظات امنیتی منطقه‏ای و دیگری ساختار نظام بین‏الملل است. در این میان ملاحظات امنیتی منطقه‏ای نقشی خنثی ایفا می‏کند اما ساختار نظام بین‏الملل، به‌ویژه در شرایط فعلی نقشی سلبی در روابط دو کشور دارد. به باور نویسنده روابط ایران و هند حتی اگر مبتنی‌بر وجوه مشترک فرهنگی و تمدنی و همکاری‏های منطقه‎ای هم باشد، تا مادامی‌که به افقی مشترک درمورد ساختار قدرت در نظام بین‏الملل نینجامد، نمی‏تواند نویدبخش آینده‏ای مطمئن برای روابط دو کشور باشد.

• کتاب پیوندهای فرهنگی ایران و هند در دوره اسلامی؛ فتح اله مجتبایی و ابولفضل محمودی: مؤسسه  پژوهشی  حکمت و فلسفه ایران؛1388

کتاب حاضر که از پیوند‌های فرهنگی ایران و هند در دوره ی اسلامی‌سخن می‌گوید و سعی در اثبات این نکته دارد که فرهنگ یک سرزمین ویژگی مردم آن است نه صفت دین آن،  به پنج فصل اصلی تقسیم می‌شود.در فصل اول سخن از هنر شناس بزرگ، ابوریحان بیرونی می‌رود و چگونگی آشنایی او با هنر و فرهنگ معنوی. به جهت گیری فکری او در این زمینه می‌پردازد و  از کتب وی که در این زمینه تألیف نموده سخن می‌راند.

• کتاب روابط ایران و هند در قرن دهم/شانزدهم, نوشته کریم نجفی برزگر, دهلی نو, انتشارات دفتر کتابشناسی‌های هند، 2000.

این کتاب با پیش گفتاری از پرفسور هاربنس موکیا, از مورخان برجسته تاریخ هند میانه زینت یافته است .وی ضمن ستایش از کتاب حاضر, یادآوری می‌کند که مؤلف تاریخ مشترک ایران و هند را در دوره میانه در مقام مورخ آزاداندیش به دور از تعصب مورد بررسی انتقادی قرار داده است. در پیش گفتار مؤلف شعر معروف ملک الشعرای بهار (باز خنک فکرتم جولان گرفت/ فیل طبعم یاد هندستان گرفت) به چشم می‌خورد و در مقدمه با نقل مطلبی از جواهر لعل نهرو مزین شده که می‌گوید (در میان اقوام بسیاری که با هند در تماس بوده اند و بر حیات و فرهنگ هند تأثیر گذاشته اند; کهن ترین و پایدارترین آنان ایرانیان بوده اند که از نظر تاریخی, نژادی و زبانی نسبت به بقیه نزدیک ترند.کتاب در شش فصل فراهم آمده است. فصل اول (1-40) به شرایط آشفته ایران آن روز اشاره دارد.

• مقاله جایگاه هند در سیاست خارجی آمریکا پس از جنگ سرد نوشته نوذر شفیعی و فرهان قنبری پاسارگادی است که در فصلنامه سیاسی- اقتصادی، شماره 262-261 به چاپ رسیده است.

پرسش اصلی در این نوشتار این است که چه عواملی مایه بالا رفتن هند در سیاست خارجی آمریکا پس از پایان جنگ سرد شده است. فرضیه مقاله آن است که گرچه عوامل گوناگون می‌تواند در این زمینه نقش داشته اشد، اما خیزش چین در آسیا و ضرورت مهار کردن آن از دید دولت آمریکا، گسترش تروریسم در آسیا و لزوم رویارویی با آن و نیز توسعه اقتصادی چشم گیر هند از مهمترین عوامل برجسته شدن جایگاه هند در سیاست خارجی آمریکا پس از پایان جنگ سرد بوده است. در این مقاله منافع راهبردی هند و آمریکا بر پایه واقعیت‌های استراتژیک و برخاسته از فرصت‌ها و چالش‌های مشترک مورد بررسی قرار می‌گیرد. این مقاله که با استناد به آثاری که در مؤسسات تحقیقاتی معتبر هند درمورد روابط با ایران و جایگاه ایران در سیاست خارجی این کشور منتشر شده است، به بررسی طیف دیدگاه‌هایی که در کشور هند درمورد مدیریت روابط با ایران وجود دارد، پرداخته است. به‌نظر نویسنده با دقت در مکتوباتی که محققان هندی درمورد روابط این کشور با ایران در سال‌های اخیر به رشته تحریر درآورده‌اند، می‌توان دو دسته از متغیرها را در شکل‌دهی به روابط هند و ایران از منظر این پژوهشگران واجد اهمیت دانست: دسته اول متغیرها، متغیرهای توسعه‌بخش و ظرفیت‌ساز در روابط دو کشور محسوب می‌شوند و دسته دوم متغیرها را می‌توان متغیرهای محدودکننده روابط دو کشور دانست. به‌نظر نویسنده جایگاه ایران در سیاست خارجی هند بیش از همه براساس نقش این کشور در تأمین امنیت انرژی، اقتصاد درحال رشد هند و در مراتب بعد گشودن راهی برای دسترسی این کشور به بازارهای آسیای مرکزی و روسیه تعریف شده است. افزون بر این نقش ایران در موازنه قدرت مطلوب هند در منطقه به‌ویژه در افغانستان نیز بااهمیت دیده شده است، اما در مقابل روابط هند و آمریکا و به‌تبع آن بحران هسته‌ای ایران، نقش بازیگران ثالث مثل اعضای شورای همکاری خلیج فارس و برخی تعارضات و رویکردهای متفاوت دو کشور مثل سیاست‌ها درقبال رژیم اسرائیل ازجمله عوامل محدودساز روابط دو کشور محسوب می‌گردد.

• مقاله همکاری هند با آمریکا و تأثیر آن بر رابطه هند با سازمان شانگ‌های نوشته انیس پورخسروانی است که در دی و بهمن 1389 در چشم انداز ایران به چاپ رسیده است.

این مقاله ابتدا به بررسی موقعیت جغرافیایی هند پرداخته است و سپس روابط هند و آمریکا را مورد بررسی قرار داده است و سپس به توضیحی در خصوص سازمان شانگ‌های پرداخته و موضع گیری آمریکا در قبال شانگ‌های با تأکید بر عامل هند را مورد تحلیل و بررسی قرار داده است.

• مقاله «هند و پرونده هسته‌ای ایران» حسین عسگریان، انتشارات مؤسسه ابرار معاصر تهران، 1392

این مقاله ضمن مروری اجمالی بر فرایند برنامه هسته‌ای ایران به بررسی واکنش هند درقبال برنامه هسته‌ای ایران و عوامل تأثیرگذار بر این واکنش، تأثیر تحریم‌ها بر آینده سیاست هند درقبال ایران و راه پیشِ روی این کشور در مواجهه با برنامه هسته‌ای ایران پرداخته است. به‌نظر نویسنده یکی از مسائل مهم پیش‌ِ روی سیاست خارجی هند پیرامون منع اشاعه هسته‌‌ای، نحوه برخورد این کشور با مسأله هسته‌‌ای ایران بوده است. از منظر نویسنده سیاست دولت هند درقبال مسأله هسته‌‌ای ایران بر دو اصل مشخص استوار است. اصل اول؛ تأکید بر حق قانونی ایران در استفاده صلح‌‌آمیز از انرژی هسته‌‌ای مطابق با تعهدات و قوانین بین‌المللی و لزوم تلاش‌‌های گسترده دیپلماتیک جهت ایجاد اجماع بین‌‌المللی پیرامون این مسأله، و اصل دوم جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای، اما در این بین عواملی بر واکنش هند نسبت به برنامه هسته‌ای ایران تأثیرگذار بوده است ازجمله تعهدات به رژیم عدم اشاعه هسته‌ای؛ روابط هند با آمریکا؛ امنیت انرژی؛ تلاش در راستای توازن استراتژیک و روابط هند با اسرائیل. در این میان شاید مهم‌ترین دغدغه هند ایجاد توازن در روابط با ایران از یک طرف و ایالات متحده از طرف دیگر باشد. به اعتقاد نویسنده در راستای ایجاد این توازن هند می‌تواند توجهی نیز به ایجاد یک نقش میانجی‌گرایانه میان ایران و آمریکا داشته باشد.

• مقاله “مناسبات هند و رژیم اسرائیل و تأثیر آن بر سیاست هند درقبال ایران پیرمحمد ملازهی ، انتشارات مؤسسه ابرار معاصر تهران، 1392

• 

در این مقاله نویسنده برای فهم بهتر مناسبات هند و رژیم اسرائیل و مهم‌تر از آن تأثیرگذاری سطح مناسبات دو کشور بر جهت‌گیری‌های هندوستان درقبال ایران سابقه مناسبات دو کشور هند و رژیم اسرائیل را از زمان شکل‌گیری این رژیم درطی جنگ سرد، و در دوران پس از جنگ سرد مورد توجه قرار داده و در ادامه تأثیر توسعه مناسبات هندوستان و اسرائیل بر جهت‌گیری‌های هند درقبال ایران را تشریح نموده است. به‌نظر نویسنده توسعه مناسبات سیاسی ـ نظامی‌و امنیتی هند و اسرائیل الزاماً بدین‌معنا نیست که مناسبات هند و جمهوری اسلامی‌ایران را تحت تأثیرات منفی قرار دهد. هندوستان از این ظرفیت ملی برخوردار است که مناسبات متوازی بین کشورهای متخاصم ایجاد نماید و تحت تأثیر و نفوذ سایر کشورها قرار نگیرد. سیاست خارجی هند را منافع ملی‌اش تعیین می‌کند و منافع ملی هند ایجاب می‌کند که در محیط داخلی با ایران مناسبات سیاسی ـ اقتصادی، تجاری و امنیتی برقرار کند و در محیط بین‌المللی با ایران مناسبات دوستانه داشته باشد. به‌نظر نویسنده هندوستان از سیاست ایدئولوژیک‌محور دوران جنگ سرد عبور کرده و منافع‌محور و امنیت‌محور شده است و این درحالی است که ایران ایدئولوژیک‌محور است و همین امر گاه درک سیاست‌های هند را دشوار و خلاف انتظار می‌سازد و به این ذهنیت در ایران دامن می‌زند که هند در سیاست خارجی تسلیم فشارهای آمریکا و رژیم صهیونیستی قرار می‌گیرد. رأی علیه ایران در ارتباط با مسأله هسته‌ای و یا بحث خط لوله صلح ازجمله این موارد است. نویسنده معتقد است نگاه هند به این‌گونه موضوعات نیز تحت تأثیر منافع ملی است و نه تسلیم در مقابل فشارهای خارجی. بنابراین علی‌القاعده می‌باید مناسبات با هند جدا از مناسباتش با سایر کشورهای دوست یا دشمن مورد توجه قرار گیرد.

• مقاله همکاری‌های هسته‌ای غیر نظامی‌هند و آمریکا : علل و پیامدها نوشته نوذر شفیعی است که در سال 1385 در فصلنامه سیاست دفاعی، سال چهاردهم، شماره 55 به چاپ رسیده است.

در این مقاله، همکاری هسته ای غیر نظامی‌هند و آمریکا به عنوان یک نقطه عطف در روابط در کشور قلمداد شده به گونه ای که در پرتو آن، رابطه دو کشور پس از نیم قرن وارد فصل تازه ای شده است. نگارنده ضمن ترسیم تحولاتی که در ماهیت سیاست خارجی هند طی سال‌های اخیر حادث شده، آن را مبنای ارتقای روابط دهلی نو- واشنگتن برشمرده و معتقد است همکاری‌های هسته ای هند و آمریکا به رغم محدودیت‌ها و مشکلاتی که پیش روی آن وجود دارد، در نهایت تحقق می‌یابد. در خلال این نوشتار، نگارنده سعی کرده است منافع این همکاری‌ها را برای هند و آمریکا تبیین کند و دیدگاه مخالفان و موافقان این همکاری را منعکس نماید.

• مقاله پیمان هسته ای آمریکا و هند: فرصت‌ها و چالش‌ها نوشته نوذر شفیعی است که در سال 1390 در نشریه اطلاعات سیاسی- اقتصادی به چاپ رسیده است.

این نوشتار در پی پاسخ به این پرسش است که پیمان هسته ای هند و آمریکا چه فرصت‌ها و چالش‌‌هایی  برای آمریکا در پی دارد؟ این پیمان از همان آغاز سخن ساز وده است. و با وجود فرصت‌‌هایی  که برای آمریکا در پی دارد از جمله فرصت‌های استراتژیک مانند متوازن کردن چین، تامین منافع در جنوب آسیا، مبارزه با تروریسم و نیز فرصت‌های اقتصادی مانند باز شدن بازارهای هند به تجارت و سرمایه گذاری‌های آمریکا باید گفت باچالش‌‌هایی  هم رو به رو بوده است. در این مقاله فرصت‌ها و چالش‌های پیش رو در پیمان آمریکا و هند مورد بررسی قرار می‌گیرد.

1-5- جنبه نوآوری تحقیق

با توجه به موضوع پژوهش حاضر ” تحلیل حوزه‌های تعامل و تقابل سیاست خارجی هند و ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی‌با تأکید بر تحریم‌های بین المللی علیه ایران” عمده پژوهش‌های صورت گرفته پیرامون روابط ایران و هند در سال‌های گذشته بوده  و به موضوع تحریم‌های بین المللی در سال‌های اخیر به صورت جامع پرداخته نشده

یک مطلب دیگر :

پایان نامه جرایم زیست محیطی// قانون جلوگیری از آلودگی هوا

 است  از این رو تحقیق حاضر با توجه به نگاه مبسوط به نقش تحریم‌های بین المللی به ویژه آمریکا علیه جمهوری اسلامی‌ایران بر  روابط هند با ایران، در نوع خود پژوهشی جدید و حائز نواوری می‌باشد.

1-6- اهداف تحقیق

• بررسی روابط ایران و هند در دهه‌های گذشته
• نقش اشتراکات تاریخی-فرهنگی و سیاسی در گسترش مناسبات فی مابین
• بررسی نقش عوامل مخرب در روابط دو کشور
• بررسی بسترهای گسترش روابط  ایران و هند
• بررسی نگاه سیاست خارجی هند به نقش و جایگاه منطقه ای ایران
• بررسی نگاه سیاست خارجی ایران به نقش و جایگاه منطقه ای هند
• بررسی نقش تحریم‌های بین المللی بر کیفیت روابط ایران و هند

1-7- سؤالات تحقیق

1-7-1- سؤال اصلی

تحریم‌های بین المللی چه تأثیری بر سیاست خارجی هند در قبال جمهوری اسلامی‌ایران داشته است؟

1-7-2- سؤالات فرعی:

1. هند چه جایگاهی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی‌ایران دارد؟
2. عوامل تضعیف جایگاه ایران در سیاست خارجی هند در سال‌های اخیر چه بوده است؟
3. آمریکا چه تأثیری بر روابط هند با ایران داشته است؟ه

1-8- فرضیه های تحقیق

1-8-1- فرضیه اصلی